Τα ψηφιδωτά δάπεδα αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της περιόδου την οποία εξετάζουμε και δίνουν σημαντικές πληροφορίες για την Ιστορία της Τέχνης και της τεχνολογίας. Η εκπόνηση της διδακτορικής αυτής διατριβής έχει ως στόχο την αρχαιομετρική έρευνα, την καταγραφή όσο το δυνατόν περισσότερων στοιχείων γύρω από την ανάπτυξη αυτής της μορφής τέχνης και την εφαρμογή όλων αυτών των στοιχείων στη συντήρηση, αποκατάσταση και διατήρηση των έργων.
Η Αρχαιομετρία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς έρευνας της Ιστορίας αλλά και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η επιστήμη αυτή καλείται να δώσει απαντήσεις σε συμπληρωματικά ερωτήματα, τα οποία απαντούν σε υποθέσεις, που τέθηκαν από την επιστήμη της Αρχαιολογίας και της Ιστορίας της Τέχνης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, η Αρχαιομετρία επεμβαίνει καθοριστικά και ανατρέπει ακόμη και τις «επιβεβαιωμένες» αρχαιολογικά πληροφορίες. Ως επιστήμη λειτουργεί συμπληρωματικά στις επιστήμες που έχουν τομέα έρευνας τη δράση του ανθρώπου στο παρελθόν και έχει ως βάση δεδομένων τις πληροφορίες που απορρέουν από αυτές. Η επιστήμη αυτή αποτελεί αναμφισβήτητα μέρος του συνόλου έρευνας. Ταυτόχρονα όμως, είναι απαραίτητη σε κάθε σοβαρό ερευνητή που θέλει να βασίζεται σε αποδείξεις και όχι σε απλές εικασίες, οι οποίες στηρίζονται μόνο στην υποκειμενική του άποψη και οι οποίες, συχνά, αποπροσανατολίζουν την πορεία της έρευνας και την τελική εκτίμηση. Οι εφαρμοσμένοι στόχοι της αρχαιομετρίας είναι η διερεύνηση της τεχνολογίας κατασκευής, η διερεύνηση της προέλευσης και φυσικά η χρονολόγηση κατασκευής των ευρημάτων. Βασίζεται στο σύνολο των φυσικών επιστημών και στο πλαίσιο αυτής της επιστήμης αναπτύσσονται μέθοδοι αλλά και προσεγγιστικά μοντέλα σε διάφορους προβληματισμούς. Φυσικά, η επιστήμη αυτή έχει ως βασικό αντικείμενο τον άνθρωπο και τη δραστηριότητά του, και οποιαδήποτε προσπάθεια αυτού του είδους, χρειάζεται συμπληρωματικά και μια ερμηνεία από κοινωνικής, ανθρωπολογικής και ανθρωπογεωγραφικής άποψης.
Ειδικότερα, η εργασία αυτή έχει ως στόχο τη μελέτη της τεχνολογίας κατασκευής κονιαμάτων, τρόπου ψηφοθέτησης και κοπής των ψηφίδων κ.λπ. αλλά και τη χρήση και την ταυτοποίηση των πετρωμάτων (ψηφίδων) που χρησιμοποιήθηκαν από το 2ο μέχρι τον 7ο αιώνα μ.Χ. για την κατασκευή ψηφίδων σε επιδαπέδια ψηφιδωτά στην Κύπρο. Τα αποτελέσματα αυτά βοήθησαν στη δημιουργία νέας βάσης δεδομένων, τα οποία αποτελούν σημείο αναφοράς για νέους ερευνητές και θα οδηγήσουν στη δημιουργία σωστής στρατηγικής για τη συντήρηση, αποκατάσταση και διατήρηση των έργων.
Περιεχόμενα
Αντί προλόγου
Πρόλογος
Εισαγωγή
Πίνακας Βραχυγραφιών
- Ο ρόλος της γεωλογίας της Κύπρου στην ανάπτυξη του ψηφιδωτού δαπέδου
- Πίνακες πετρωμάτων
2.1 Ανάλυση χρώματος ψηφίδων των επιδαπέδιων ψηφιδωτών με φασματοφωτόμετρο/Χρωματικοί πίνακες
2.2 Ανάπτυξη ψηφιδωτού δαπέδου - Η χρήση του κονιάματος στα υποστρώματα των επιδαπέδιων ψηφιδωτών
3.1 Πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή κονιάματος - Στρωματογραφία ελληνιστικών και ρωμαϊκών ψηφιδωτών δαπέδων
- Παρουσίαση κυπριακών επιδαπέδιων ψηφιδωτών
5.1 Επαρχία Αμμοχώστου
5.2 Επαρχία Κερύνειας
5.3 Επαρχία Λάρνακας
5.4 Επαρχία Λεμεσού
5.5 Επαρχία Λευκωσίας
5.6 Επαρχία Πάφου - Ανθρωπόμορφες παραστάσεις στα επιδαπέδια ψηφιδωτά
- Τα μαθηματικά και η γεωμετρία στην υπηρεσία του επιδαπέδιου ψηφιδωτού
7.1 Γεωμετρικές συνθέσεις που απαντώνται στα κυπριακά επιδαπέδια ψηφιδωτά - Συμπεράσματα
Κατάλογος καταγεγραμμένων κυπριακών επιδαπέδιων ψηφιδωτών και βοτσαλωτών δαπέδων
Θεματολογικοί Πίνακες
Παραρτήματα
- Φωτογραφικό υλικό
- Χάρτες
- Αποτυπώσεις μνημείων
- Σχεδιαστική απόδοση των έργων
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο τοπωνυμίων
Ευρετήριο ονομάτων
