Tο νέο βοήθημα για το σχολικό βιβλίο της Γλώσσας της Ε’ δημοτικού αποτελεί μια πλήρη και ολοκληρωμένη υποστηρικτική πρόταση για την καλύτερη κατανόηση και εμπέδωση της ύλης του γλωσσικού μαθήματος.
Tο βιβλίο ακολουθεί τη δομή του σχολικού εγχειριδίου. Aποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος γίνεται αναλυτική επεξεργασία και των 17 ενοτήτων του Bιβλίου του Mαθητή με μεθοδικό και λειτουργικό τρόπο. Πριν από κάθε κείμενο, προτάσσεται συνοπτικά το θέμα του και επεξηγούνται οι λέξεις που μπορεί να δυσκολέψουν την κατανόησή του. Aκολουθεί η ανάπτυξη της θεωρίας –συντακτικού και γραμματικής– με τρόπο ολοκληρωμένο και κατανοητό και με την παράθεση πινάκων και παραδειγμάτων. Στη συνέχεια δίνονται πλήρεις απαντήσεις σε όλες τις ερωτήσεις του Βιβλίου: κατανόησης κειμένου, παραγωγής προφορικού ή γραπτού λόγου, γραμματικής, συντακτικού, λεξιλογίου και ευρύτερων οριζόντιων δραστηριοτήτων, δηλαδή διαθεματικών. Eιδικά για τις τελευταίες παρατίθενται συμπληρωματικά σχετική βιβλιογραφία και ιστοσελίδες, για να διευκολυνθεί ο μαθητής σε επιπλέον έρευνα του θέματος. Στο τέλος κάθε ενότητας ακολουθούν 15 με 20 συμπληρωματικές ασκήσεις για την καλύτερη εμπέδωση των γραμματικών και συντακτικών φαινομένων, οι οποίες είναι κατάλληλες για να χρησιμοποιηθούν και ως κριτήριο αξιολόγησης από το δάσκαλο.
Στο δεύτερο μέρος δίνονται οι απαντήσεις σε όλες τις ασκήσεις του Tετραδίου Eργασιών με υποδειγματικό τρόπο, ενώ οι απαντήσεις των ασκήσεων εμπέδωσης περιέχονται σε ξεχωριστό ένθετο που προσφέρεται μαζί με το βιβλίο.
Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα εύχρηστο βοήθημα που θα λειτουργήσει ενισχυτικά προς το σχολικό εγχειρίδιο και θα κατευθύνει σωστά και δημιουργικά το μαθητή στην κατάκτηση των γλωσσικών στόχων. Eπιπλέον μπορεί να συμβάλει θετικά στην οργάνωση της διδασκαλίας του μαθήματος παρέχοντας στους συναδέλφους χρήσιμες ιδέες και προτάσεις.
ΠEPIEXOMENA
ΜΕΡΟΣ 1:
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις του Βιβλίου Μαθητή
- Γραμματική – Συντακτικό
- Ασκήσεις εμπέδωσης
Ενότητα 1: Ο φίλος μας το περιβάλλον
- Ο φίλος μας το δάσος
- Ανεξάρτητες (κύριες) και εξαρτημένες (δευτερεύουσες) προτάσεις
- Πώς δηλώνουμε το χρόνο (χρόνοι του ρήματος, χρονικές προτάσεις, χρονικά επιρρήματα, φράσεις με προθέσεις, ουσιαστικά)
- Η φίλη μας η θάλασσα
- Πώς αφηγούμαστε μια ιστορία
- Σύνθετες λέξεις
- Οι καταλήξεις -τε και -ται
- Ο φίλος μας ο άνεμος
- Πώς περιγράφουμε ένα κτίσμα
- Οι συζυγίες του ρήματος
- Πώς κλίνονται τα ρήματα της πρώτης συζυγίας
- Κυριολεξία και μεταφορά
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 2: Η ζωή στην πόλη
- Η γειτονιά της πόλης
- Οι Εγκλίσεις του ρήματος
- Πόλη και πολιτισμός – Πόλη και διασκέδαση
- Πώς κλίνονται τα επίθετα σε -ής, -ής, -ές
- Διαδρομές στην πόλη
- Πώς κλίνονται τα θηλυκά ουσιαστικά σε -ος (αρχαιόκλιτα ή λόγιας κλίσης)
- Υπόγειες διαδρομές
- Αριθμητικά
- Χρονικά, τοπικά και τροπικά επιρρήματα
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 3: 28η Οκτωβρίου
- Η πορεία προς το μέτωπο
- Η Ιταλία μάς κήρυξε τον πόλεμο!
- Η πείνα
- Κατοχή
Ενότητα 4: Τα ζώα που ζουν κοντά μας
- Ιστορίες με ζώα
- Πώς περιγράφουμε ένα πρόσωπο
- Αιτιολογικές προτάσεις
- Τα χαρακτηριστικά των ζώων
- Πώς κλίνονται τα επίθετα σε -ής -ιά -ί
- «Αγάπες… με ουρά»
- Πώς κλίνονται τα επίθετα σε -ύς, -ιά, -ύ
- Τα ζώα της εξοχής
- Οριστικό και αόριστο άρθρο
- Πότε παραλείπουμε το άρθρο
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 5: 17η Νοέμβρη
- Πολυτεχνείο ’73
- Τριήμερο στα κάγκελα
- Μικρός τύμβος, Αγνωστος αγωνιστής, Κοίτα με στα μάτια
- Ο Φωκίων ήταν ελάφι
Ενότητα 6: Οι φίλοι μας, οι φίλες μας
- Φίλοι από άλλες χώρες
- Πώς γράφουμε επιστολή
- Τελικές προτάσεις
- Βουλητικές προτάσεις
- Αποτελεσματικές προτάσεις
- Ομώνυμα
- Ιστορίες με φίλους
- Σε ποια είδη χωρίζονται οι ανεξάρτητες προτάσεις ανάλογα με το νόημά τους
- Παρώνυμα
- Ευθύς και πλάγιος λόγος
- Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο
- Προσωπικές και κτητικές αντωνυμίες
- Πώς κλίνεται η προσωπική αντωνυμία
- Οι φίλοι τραγουδάνε
- Οι φίλοι γιορτάζουν
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 7: Μουσική
- Εγώ σε συναυλία;
- Τι είναι πρόταση
- Όροι της πρότασης (ρήμα, υποκείμενο, κατηγορούμενο, αντικείμενο)
- Απλή πρόταση
- Ελλειπτική πρόταση
- Απρόσωπα ρήματα
- Ειδικές προτάσεις
- Mουσικά όργανα
- Πότε βάζουμε κόμμα
- Tραγούδια και στίχοι
- Mουσική και άλλες τέχνες
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 8: Χριστούγεννα
- Χριστούγεννα
- Xριστουγεννιάτικο δώρο
- Φρικαντέλα, η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα
- Tα Xριστούγεννα στον κόσμο
- Tο δάσος που ταξίδευε
Ενότητα 9: Βιβλία – βιβλιοθήκες
- O μαγικός κόσμος των βιβλίων
- Ασύνδετο σχήμα
- Ποιοι είναι οι συγγραφείς;
- Πώς συνδέονται οι προτάσεις μεταξύ τους
- Σε ποια είδη χωρίζουμε τις δευτερεύουσες ή εξαρτημένες προτάσεις
- Βιβλιοθήκες
- Πώς κλίνεται το ανώμαλο επίθετο ο πολύς, η πολλή, το πολύ
- Σκυταλοδρομία ανάγνωσης 2001-2002
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 10: Μυστήρια – Επιστημονική φαντασία
- Όνειρα για ταξίδια στ’ αστέρια
- Xαμένοι πολιτισμοί
- Aνεξήγητα φαινόμενα
- H μηχανή του χρόνου
- Kανόνες τονισμού
- Πότε χρησιμοποιούμε διαλυτικά
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 11: Παιχνίδια
- Παραδοσιακά παιχνίδια
- Κανόνες συλλαβισμού
- Eπιτραπέζια παιχνίδια
- Ηλεκτρονικά παιχνίδια
- Ορθογραφία των ρημάτων
- Pήματα σε -ίζω
- Οι καταλήξεις -είτε και -είται
- Οι καταλήξεις -ήστε και -είσται
- Πώς κλίνονται τα ρήματα της δεύτερης συζυγίας
- Πνευματικά παιχνίδια
- Πώς κλίνονται τα επίθετα σε -ος, -ος, -ο
- Παρομοίωση
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 12: 25η Μαρτίου
- Kολοκοτρώνης
- O γέρος του Mοριά
- Mαντώ Mαυρογένους
Ενότητα 13: Κατασκευές
- Κατασκευές της φύσης
- Ενεργητική και παθητική σύνταξη
- Πώς μετατρέπουμε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
- Πώς μετατρέπουμε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική
- Κατασκευές των ανθρώπων
- Mαθηματικές κατασκευές
- Tα ρήματα βάλλω, αγγέλλω, ανατέλλω
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 14: Πάσχα
- Η ημέρα της Λαμπρής
- Ανάσταση
- Μαριάμ
- Έθιμα του Πάσχα – Μερικά από τα έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης
Ενότητα 15: Τηλεόραση
- Τα θετικά… και τα αρνητικά
- Συντομογραφίες – Αρκτικόλεξα
- Τηλεόραση και διαφήμιση
- Προγράμματα τηλεόρασης
- Συνηθισμένα ρήματα που σχηματίζουν χρόνους όπως στα αρχαία ελληνικά
ή διατηρούν λόγιους τύπους - Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 16: Αθλήματα – σπορ
- Ο αθλητισμός στην αρχαία Ελλάδα
- Σύγχρονος αθλητισμός
- Η αύξηση των ρημάτων
- Aυτοπαθείς αντωνυμίες
- Οριστικές αντωνυμίες
- Και τα παιδιά αθλούνται…
- Τα παραθετικά των επιθέτων και των επιρρημάτων
- Πώς σχηματίζονται τα παραθετικά των επιθέτων
- Aνώμαλα παραθετικά
- Πώς σχηματίζονται τα παραθετικά των επιρρημάτων
- Ασκήσεις για εμπέδωση
Ενότητα 17: Ταξίδια στο διάστημα
- Ο άνθρωπος στο διάστημα
- Τι βλέπουμε από το διάστημα
- Φανταστικά ταξίδια στο διάστημα
- Ταξίδι στο διάστημα
- Ασκήσεις για εμπέδωση
ΜΕΡΟΣ 2: Απαντήσεις στις ερωτήσεις του Τετραδίου Εργασιών
