Μετά την εξάντληση και της Β’ εκδόσεως έκρινα ότι επιβάλλονταν μια ριζική αναθεώρηση της ύλης του συγγράμματός μου, ώστε αυτό αφενός να απαλλαγεί από τις πεπαλαιωμένες μεθόδους και αφετέρου να περιλάβει τις νεώτερες μητρωικές μεθόδους. Η στατική με τα μητρώα (αφηρημένη στατική) άρχισενα επιβάλλεται στην πράξη του ευρωπαϊκού χώρου ήδη από τις αρχές του εξήντα, χωρίς όμως μέχρι σήμερα να εκτοπίσει την κλασική στατική (εποπτική στατική). Έτσι στα γερμανόφωνα πολυτεχνεία αλλά προπάντων σ’ αυτά των ανατολικών χωρών η κλασική στατική εξακολουθεί να κατέχει στη διδασκαλία ακλόνητα την κυρίαρχή της θέση, ενώ η μητρωική στατική είναι προσαρτημένη σ’ αυτήν, σαν μια άλλη μεθοδολογία. Αντίθετα, στις αγγλόφωνες χώρες η μητρωική στατική έχει αποκτήσει πλήρη αυτοτέλεια, με αποτέλεσμα να αποδυναμώσει τελείως την κλασική στατική.
Στην Πολυτεχνική Σχολή της Θεσσαλονίκης τα βασικά της μητρωικής στατικής διδάσκονται από το 1965, αρχικά βάσει πρόχειρων σημειώσεων. Αυτές αποτέλεσαν την ύλη ενός ιδιαίτερου κεφαλαίου του βιβλίου μου «Υπερστατικοί φορείς». Αργότερα, το 1973, το κεφάλαιο αυτό κυκλοφόρησε σε αυτοτελές τεύχος με τον τίτλο «Στατική των μητρώων». Οι εξελίξεις όμως στη διδασκαλία και στην πράξη επέβαλαν την προώθηση της μητρωικής στατικής και την ένταξή της στην κύρια ύλη διδασκαλίας. Το ερώτημα βέβαια ήταν αν σ’ αυτήν θα δινόταν το προβάδισμα. Ύστερα από προβληματισμούς μιας ολόκληρης δεκαετίας ενστερνίστηκα την άποψη ότι υπό τις σημερινές συνθήκες διδακτικά πιο σκόπιμη ήταν η υπαγωγή της μητρωικής στην κλασική στατική. Διότι, η δεύτερη εκτός που αποτελεί το καθημερινό εργαλείο του στατικού για την αντιμετώπιση των τρεχόντων προβλημάτων του, είναι η μόνη που εξασφαλίζει σ’ αυτόν τη δυνατότητα να αντιλαμβάνεται τη λειτουργία του φορέα και να προβλέπει σε γενικές γραμμές τη συμπεριφορά του. Εξάλλου η μετάβαση από την κλασική στη μητρωική στατική επιτελείται με μια ελάχιστη προσπάθεια, χωρίς όμως να ισχύει και το αντίστροφο.
Με γνώμονα τις πιο πάνω σκέψεις η ύλη των δύο τόμων των δύο προηγούμενων εκδόσεων συγχωνεύτηκε σ’ ένα τόμο, με τον τίτλο «κλασική στατική». Αυτό επιτεύχθηκε αφενός με την παράλειψη εκείνων των κεφαλαίων που μερικώς τουλάχιστον είναι γνωστά από την τεχνική μηχανική και αφετέρου με τον περιορισμό σ’ εκείνα από την κλασική στατική που σήμερα είναι θεωρητικώς και πρακτικώς απαραίτητα. Έτσι ο δεύτερος τόμος, πολύ πιο συνοπτικός, μπόρεσε να διατεθεί για την ανάπτυξη της μητρωικής στατικής των γραμμικών φορέων.
Βασικά η διάρθρωση της ύλης της κλασικής στατικής αυτής της εκδόσεως δεν διαφέρει από τις δύο προηγούμενες εκδόσεις. Ο δεύτερος τόμος, δηλαδή ο τόμος της μητρωικής στατικής, έχει υποδιαιρεθεί σε δύο μέρη. Το πρώτο από αυτά είναι αφιερωμένο σε γενικά κάπως θέματα και συγκεκριμένα σε μια συνοπτική περίληψη των κυριότερων από τη θεωρία των μητρώων, στον κλασικό τρόπο υπολογισμού των φορέων του χώρου και σε μια ανάπτυξη της μητρωικής θεωρίας του γραμμικού δομικού στοιχείου. Το δεύτερο μέρος του υπόψη τόμου και έβδομο του συγγράμματος αναφέρεται στη μητρωική θεωρία των γραμμικών φορέων. Αυτό περιλαμβάνει τους φορείς με σημειακή σύνδεση των στοιχείων τους, τις μεθόδους επιλύσεως, τις εργικές μεθόδους και μια εισαγωγή στη θεωρία των φορέων με μονόπλευρους συνδέσμους.
Περιεχόμενα
Πρώτο μέρος: Απλοί Ισοστατικοί φορείς
- Ο δίσκος-γενικές αρχές
- Η δοκός
- Ο δικτυωτός δίσκος
Δεύτερο μέρος: Σύνθετοι Ισοστατικοί Φορείς
- Οι συνηθισμένοι σύνθετοι φορείς
- Στερεά και κινητά συστήματα
- Η αρχή των δυνατών έργων
Τρίτο μέρος: Παραμορφώσεις
- Οι εργικές προτάσεις
- Οι μοναχικές μετακινήσεις
- Η ελαστική γραμμή
Τέταρτο μέρος: Μέθοδος Δυνάμεων
- Η μέθοδος δυνάμεων
- Οι συνηθισμένοι υπερστατικοί φορείς
- Οι παραλλαγές της μεθόδου δυνάμεων
Πέμπτο μέρος: Η ΜέθοδοςΜετακινήσεων
- Η κλασική μέθοδος μετακινήσεων
- Τα πάγια και υπερπάγια πλαίσια
- Τα κινητά ατενή πλαίσια
Βοηθητικοί Πίνακες
