Ιστορική και φιλοσοφική θεώρηση της Αρχαίας Κινεζικής Ιατρικής

Το παρόν έργο, του συγγραφέα και καθηγητή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιου Ν. Γκότση, έχει ως στόχο να προβεί σε μία συνοπτική επισκόπηση της ιστορικής και φιλοσοφικής διάστασης της αρχαίας και παραδοσιακής Κινεζικής ιατρικής, ενός συστήματος πεποιθήσεων, θεωριών και πρακτικών που διατηρεί τη διαχρονική επικαιρότητά του, ακόμη και μέχρι την εποχή μας.

Για τον σκοπό αυτό, εξετάζεται η ιστορική και διαχρονική εξέλιξη αυτού του συστήματος παραδοσιακής ιατρικής, επιχειρείται η ένταξή του στον πνευματικό ορίζοντα διαδοχικών ιστορικών περιόδων και επισημαίνεται η συνύφανσή του με δεσπόζουσες φιλοσοφικές θεωρήσεις και κοσμοθεωρητικές παραδόσεις του Κινεζικού πολιτισμού. Στη συνέχεια, υπογραμμίζεται η επίδραση της Κινεζικής ιατρικής σε άλλα συστήματα αυτόχθονος ιατρικής (ιδίως Κορεατικής και Ιαπωνικής), διενεργείται αναφορά στη διαπολιτισμική ανταλλαγή Κινεζικής και δυτικής ιατρικής και αναλύεται η κοινωνική δυναμική της. Δεν παραλείπεται βεβαίως να τονισθεί η ηθική διάσταση της Κινεζικής ιατρικής αλλά και άλλων, συναφών Ασιατικών ιατρικών παραδόσεων (Κορεατική, Ιαπωνική, Ινδική, Θιβετιανή ιατρική).

Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδεται στην επικαιρότητα της αρχαίας Κινεζικής ιατρικής ως εργαλείου θεραπευτικής αγωγής τυπικών νόσων, αναλύεται διεξοδικά η συμβολή της στην αντιμετώπιση πανδημικών κρίσεων και συζητούνται βασικές παράμετροι ενός πολύπλοκου πλέγματος σχέσεων παραδοσιακής ιατρικής, διάρθρωσης συστημάτων υγείας και κοινωνικής αποδοχής μη συμβατικών μεθόδων πρωτίστως στην Κίνα, αλλά και σε πολιτισμικά όμορες χώρες της Ανατολικής Ασίας (Κορέα, Ιαπωνία, Βιετνάμ, Σιγκαπούρη). Διλήμματα, προκλήσεις και προοπτικές ενός μη συμβατικού υποδείγματος ιατρικής θεραπευτικής όπως η αρχαία Κινεζική ιατρική σε σύγχρονα εμπορευματοποιημένα ή ψηφιακά περιβάλλοντα, τυγχάνουν ενδελεχούς διερεύνησης.

Περιεχόμενα

Abstract

Εισαγωγή

Κεφάλαιο 1
Εμφάνιση και ιστορική εξέλιξη της αρχαίας Κινεζικής ιατρικής
1.1. Τα κλασικά κείμενα της αρχαίας Κινεζικής ιατρικής
1.2. Τάσεις, σχολές σκέψης και απόψεις
1.2.1. Το ιστορικό πλαίσιο ανάπτυξης της Κινεζικής ιατρικής
1.2.2. Οι σχολές της περιόδου Jin/Yuan
1.3. Ιστορικές αναφορές σε τυπικές νόσους
1.3.1. Ιστορικές μαρτυρίες περί νευρολογικών νόσων
1.3.2. Ιστορικές μαρτυρίες περί παθολογικών νοσημάτων
1.3.3. Ιστορικές μαρτυρίες περί επιδημικών ασθενειών
1.3.4. Ιστορικές μαρτυρίες περί ψυχιατρικών νόσων 

Κεφάλαιο 2
Η φιλοσοφία της αρχαίας Κινεζικής θεραπευτικής
2.1. Η αρχαία Κινεζική φιλοσοφία: σχολές και τάσεις
2.2. Αρχαία Κινεζική φιλοσοφία και Κινεζική ιατρική
2.2.1. Η αμφίδρομη σχέση φιλοσοφίας και ιατρικής
2.2.2. Φιλοσοφία, ιατρική και αλχημεία
2.3. Φιλοσοφικές προκείμενες εκπροσώπων της αρχαίας Κινεζικής ιατρικής
2.4. Σύνοψη 

Κεφάλαιο 3
Διαπολιτισμική επικοινωνία:
η αλληλεπίδραση αυτοχθόνων και δυτικών συστημάτων ιατρικής
3.1. Η συνάντηση παραδοσιακής Κινεζικής και δυτικής ιατρικής
3.2. Η επίδραση της Κινεζικής στην Κορεατική παραδοσιακή ιατρική
3.3. Κινεζικές και δυτικές επιδράσεις στην Ιαπωνική παραδοσιακή ιατρική
3.4. Σύνοψη 

Κεφάλαιο 4
Η Ασιατική ιατρική ηθική ως κατάφαση του κοινού αγαθού της υγείας
4.1. Ιατρική ηθική ως διάσταση της Κινεζικής ιατρικής
4.2. Ιατρική ηθική ως διάσταση της Κορεατικής ιατρικής
4.3. Ιατρική ηθική ως διάσταση της Ιαπωνικής ιατρικής
4.4. Ιατρική ηθική σε άλλα αυτόχθονα συστήματα Ασιατικής θεραπευτικής
4.4.1. Οι θεμελιώδεις ηθικές προκείμενες
4.4.2. Ιατρική ηθική στην αρχαία Ινδική ιατρική
4.4.3. Ιατρική ηθική στην παραδοσιακή Θιβετιανή ιατρική
4.4.4. Ιατρική ηθική στη μεσαιωνική αραβική ιατρική
4.5. Ηθική και δημόσια πολιτική ως στοιχεία της σύγχρονης άσκησης της παραδοσιακής ιατρικής
4.6. Σύνοψη

Κεφάλαιο 5
Μελέτη Περίπτωσης:
Η αποτελεσματικότητα υιοθέτησης της αρχαίας Κινεζικής ιατρικής σε καιρό επιδημικών νόσων
5.1. Η τρέχουσα χρήση της Κινεζικής ιατρικής σε περιπτώσεις covid-19
5.2. Ενδεικτική αναφορά σε κλινικές δοκιμές και αντίστοιχες έρευνες περιπτώσεων covid-19
5.3. Ενδεικτική αναφορά σε συστηματικές επισκοπήσεις και μετα-αναλύσεις ερευνητικών ευρημάτων
5.4. Κριτική αποτίμηση της μελέτης περίπτωσης

Κεφάλαιο 6
Συζήτηση, ερευνητικές κατευθύνσεις και συμπεράσματα
6.1. Παραδοσιακή και συμβατική ιατρική: συνέργεια ή σύγκρουση;
6.2. Παραδοσιακή Ασιατική ιατρική: θεσμοποίηση και κοινωνική αποδοχή
6.3. Η ανάγκη καθιέρωσης ενός ρυθμιστικού και κανονιστικού πλαισίου αρχών
6.4. Η διαχρονική δυναμική της παραδοσιακής ιατρικής: Ενδεικτικές αναφορές στην αντιμετώπιση επίκαιρων νόσων
6.5. Κριτικές ιστοριογραφικές επισημάνσεις
6.6. Δυνατότητες και προοπτικές της αυτόχθονος Κινεζικής ιατρικής
6.7. Οι σύγχρονες προκλήσεις της ψηφιακής εποχής
6.8. Συμπερασματικές διατυπώσεις

Αναλυτικός οδηγός για περαιτέρω συστηματική μελέτη
Α. Γενικά έργα και θεμελιώδη εγχειρίδια αναφοράς: μονογραφίες, διατριβές, άρθρα σε διεθνείς συλλογικούς τόμους
Β. Ειδικότερες μελέτες επικεντρωμένες στην ιστορία, φιλοσοφία και μέθοδο της αρχαίας και παραδοσιακής Κινεζικής ιατρικής: άρθρα σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά
Γ. Ειδικότερες μελέτες επικεντρωμένες στην αρχαία και παραδοσιακή Κορεατική ιατρική
Δ. Ειδικότερες μελέτες επικεντρωμένες στην αρχαία και παραδοσιακή Ιαπωνική ιατρική
Ε. Ειδικότερες μελέτες επικεντρωμένες σε άλλες, αυτόχθονες ιατρικές παραδόσεις ανά τον κόσμο

Ιστορικά παραρτήματα
Α. Σημαντικότερες περίοδοι της Ιαπωνικής ιστορίας
Β. Σημαντικότερες περίοδοι της Κινεζικής ιστορίας
Γ. Σημαντικότερες περίοδοι της Κορεατικής ιστορίας