Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας με Στοιχεία Μετρολογίας και Χημειομετρίας

Το βιβλίο απευθύνεται σε κάθε επιστήμονα που ασχολείται με τον Έλεγχο Ποιότητας και συναφή αντικείμενα. Σε μια αγορά όπου η προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών ολοένα και αυξάνεται, τόσο όσον αφορά τον αριθμό των προμηθευτών, όσο και την προσφερόμενη ποικιλία, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για αντικειμενική αξιολόγηση και πιστοποίηση για τα προϊόντα, ως προς το επίπεδο της ποιότητάς τους, καθώς και για την παραγωγική διαδικασία, ως προς τη διασφάλιση της ποιότητάς της.
Απαραίτητα εργαλεία στον Έλεγχο Ποιότητας αποτελούν η Χημειομετρία και η Μετρολογία. Τα στοιχεία Χημειoμετρίας που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό βοηθούν τον αναγνώστη στην καλύτερη κατανόηση των πιθανών σφαλμάτων των φυσικών μετρήσεων και τελικά της χημικής ανάλυσης, καθώς και των χημειομετρικών μεθόδων αντιμετώπισής τους. Όλες οι περιγραφόμενες μεθοδολογίες είναι φυσικά στατιστικές αλλά εφαρμόζονται με κατάλληλο τρόπο στην αντιμετώπιση των ιδιαιτεροτήτων μιας χημικής ανάλυσης. Για το σκοπό αυτό δίνονται και πολλά λυμένα παραδείγματα στατιστικής επεξεργασίας αναλυτικών δεδομένων. Επιπλέον αναπτύσσονται και βασικά θέματα Μετρολογίας, αφού αυτή είναι η κατ’ εξοχήν επιστήμη των μετρήσεων και των συστημάτων μέτρων και σταθμών. Το αντικείμενό της είναι οι μέθοδοι και οι τεχνικές της μέτρησης, η υλοποίηση των μονάδων του διεθνούς συστήματος μέτρων και σταθμών και τέλος η ακρίβεια των μετρήσεων και των προτύπων αναφοράς. Τα θέματα αυτά αναπτύσσονται στο βιβλίο με τρόπο απλό και προσιτό.

Περιεχόμενα

Κεφάλαιο 1: Προέλευση και τύποι σφαλμάτων

1. Ταξινόμηση των σφαλμάτων της χημικής ανάλυσης
2. Προσδιορίσιμα ή συστηματικά σφάλματα
3. Mη προσδιορίσιμα ή τυχαία σφάλματα

Κεφάλαιο 2: Περιγραφική στατιστική αποτελεσμάτων

1. Εισαγωγή
2. Κανονική κατανομή
3. Μέτρα κεντρικής τάσης και διασποράς
4. Στατιστικές παράμετροι σε μικρό αριθμό δεδομένων
5. Λυμένα προβλήματα
6. Προβλήματα για λύση

Κεφάλαιο 3: Εκτιμητική στατιστική

1. Εκτιμητική στατιστική
2. Δοκιμασία υπόθεσης
3. Σύγκριση τυπικών αποκλίσεων (δοκιμασία F)
4. Κριτήρια απόρριψης τιμών
5. Κριτήριο απόρριψης διακύμανσης ή τυπικής απόκλισης Cochran (C)
6. Λυμένα προβλήματα
7. Προβλήματα για λύση

Κεφάλαιο 4: Διάδοση υπολογιστικών σφαλμάτων – Σημαντικά ψηφία

1. Διάδοση και συσσώρεση συστηματικών σφαλμάτων
2. Διάδοση και συσσώρευση τυχαίων σφαλμάτων
3. Στρογγυλοποίηση
4. Σημαντικά ψηφία
5. Προβλήματα για λύση

Κεφάλαιο 5: Προχωρημένη στατιστική ανάλυση

1. Ανάλυση συσχέτισης
2. Ανάλυση διακύμανσης
3. Ανάλυση παλινδρόμησης
4. Στατιστικός σχεδιασμός πειραμάτων και βελτιστοποίηση μεθόδου
5. Προβλήματα για λύση

Κεφάλαιο 6: Επίδοση και επικύρωση μεθόδων χημικής ανάλυσης

1. Χαρακτηριστικά επίδοσης αναλυτικής μεθόδου
2. Κριτήρια επίδοσης και επικύρωση αναλυτικών μεθόδων
3. Σύγκριση αναλυτικών μεθόδων με την μέθοδο της ανάλυσης παλινδρόμησης

Κεφάλαιο 7: Μετρολογία στη Χημεία

1. Εισαγωγή
2. Εθνικό Σύστημα Ποιότητας
3. Στόχοι της Μετρολογίας στη Χημεία
4. Ανάγκες του τελικού χρήστη
5. Διαφορές Μετρολογίας μεταξύ Φυσικών και Χημικών μετρήσεων
6. Υλικά αναφοράς και διακριβωτές
7. Αβεβαιότητες

Κεφάλαιο 8: Έλεγχος και διασφάλιση ποιότητας

1. Δειγματοληψία και χειρισμός δείγματος
2. Προετοιμασία για ανάλυση
3. Εκτέλεση μετρήσεων
4. Επικύρωση αναλυτικών μεθόδων
5. Διαχείριση και αναφορά αποτελεσμάτων ανάλυσης
6. Διαγράμματα ελέγχου
7. Αναφορά αποτελεσμάτων
8. Αβεβαιότητα μετρήσεων
9. Προέλευση αβεβαιότητας και υπολογισμός της

Κεφάλαιο 9: Παράγοντες κάλυψης που προκύπτουν από τους αποτελεσματικούς βαθμούς ελευθερίας

1. Τρόπος υπολογισμού αβεβαιότητας τύπου A
2. Τρόπος υπολογισμού αβεβαιότητας τύπου B

Κεφάλαιο 10: Καλή εργαστηριακή πρακτική (GLP)

1. Πριν αρχίσει η ανάλυση
2. Κατά τη διάρκεια της ανάλυσης
3. Μετά την ανάλυση

Κεφάλαιο 11: Επικύρωση της ανταγωνιστικής θέσης του εργαστηρίου

1. Μελέτες συνεργασίας και σχήματα πιστοποίησης
2. Σχήματα δοκιμών εργαστηριακής απόδοσης
3. Διεργαστηριακά σχήματα και προβλήματα πιστοποίησης
4. Συμπεράσματα

Κεφάλαιο 12: Συστήματα ποιότητας

1. Σύστημα ποιότητας και εγχειρίδιο ποιότητας
2. Κόστος και οφέλη από την εισαγωγή συστήματος ποιότητας
3. Επιθεωρήσεις και ανασκόπηση του συστήματος ποιότητας
4. Υπευθυνότητες του προσωπικού για την ποιότητα

Κεφάλαιο 13: Διαπίστευση εργαστηρίου

1. Η σημασία της διαπίστευσης
2. Η Ευρωπαϊκή διάσταση της διαπίστευσης
3. Η Διεθνής διάσταση της διαπίστευσης

Bιβλιογραφία
Xρήσιμα στατιστιστικά, μαθηματικά και χημειομετρικά λογισμικά