Διοικητική Πρακτική και Επιστημονική Γνώση

Ο Δρόμος προς την Ανταγωνιστικότητα

30,63

N-id: 1444 Κατηγορίες: , , , , Ετικέτα: Σελίδες: 240 Εξώφυλλο: Σκληρό εξώφυλλο Σχήμα: 15 x 23 Xρονολογία: 2011 ISBN: 978-960-456-284-8 Κωδικός Ευδόξου: 12802866 Εκδόσεις: Εκδόσεις Ζήτη

Επί μισό αιώνα προσπάθησα να πείσω μερικές χιλιάδες φοιτητές μου και αρκετές εκατοντάδες στελέχη παραγωγικών οργανώσεων ότι έπρεπε να χρησιμοποιούν μεθοδικά επιστημονική γνώση, για να βελτιώνουν τη λειτουργία των οργανώσεων στις οποίες θα πρoσέφεραν τις υπηρεσίες τους. Και το επεδίωκα επίμονα, γιατί έβλεπα ξεκάθαρα ότι η αναγκαία γνώση υπήρχε και ότι οι χώρες που τη χρησιμοποιούσαν συστηματικά εξασφάλιζαν εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα στις οργανώσεις τους και ευημερία στους λαούς τους.
Τώρα που κλείνει ο επαγγελματικός κύκλος και ξανακοιτάω πίσω διαπιστώνω με πίκρα ότι τα πραγματικά αποτελέσματα της προσπάθειάς μου –αλλά και πολλών άλλων που προσπάθησαν ίσως και περισσότερο– δεν αντιστοιχούν σε ό,τι προσδοκούσα. Εύλογα λοιπόν δημιουργείται το ερώτημα: πού οφείλεται αυτός ο αρνητικός απολογισμός; Με άλλα λόγια, γιατί συνεχίζουμε να μη χρησιμοποιούμε ακόμη και σήμερα στην έκταση που χρειάζεται επιστημονική γνώση που υπάρχει, για να προάγουμε τη λειτουργία των οργανώσεών μας και να βελτιώνουμε την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας;
To ερώτημα παρέμεινε επίκαιρο στη χώρα μας επί αρκετές δεκαετίες. Τελευταία όμως δεν είναι μόνο επίκαιρο αλλά και κρίσιμο για τη χώρα συνολικά, διότι αυτή πρέπει να παλέψει σκληρά για πολλά, ίσως, χρόνια για να οδηγήσει τις παραγωγικές οργανώσεις σε υψηλότερα επίπεδα παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας.
Ως τελευταία προσφορά αποφάσισα να ξανακοιτάξω την πραγματικότητα που εκφράζει το ερώτημα με τη «ματιά» της πενηντάχρονης πείρας μου σε αυτόν τον τομέα. Αυτή πιστεύω ότι με βοηθάει να συνδυάσω, έστω και σε πολύ γενικό επίπεδο, την οικεία μου επιστημονική γνώση με τις προσωπικές εμπειρίες μου από την επικρατούσα πρακτική στη χώρα μας. Ελπίζω ο συνδυασμός αυτός να αφήσει στους νεώτερους χρήσιμες διαπιστώσεις και να τους βοηθήσει να συνεχίσουν την προσπάθεια υπό καλύτερους όρους.
Αναμφισβήτητα, το εγχείρημα δεν είναι καθόλου εύκολο, γιατί στην ουσία του είναι ένα σύνθετο πρόβλημα διαχείρισης πολυεπιστημονικής γνώσης, με ασαφή όρια και ανομοιογενή συγκρότηση, και στόχο την επίτευξη αποτελεσματικής λειτουργίας των παραγωγικών οργανώσεων.
Ας είναι όμως σαφές εξαρχής ότι επιδίωξή μου δεν είναι να λύσω το πρόβλημα, αλλά αφενός να αναδείξω πρώτα την ύπαρξή του και τις αιτίες που το προκαλούν, συμβάλλοντας έτσι στην όσο γίνεται καλύτερη κατανόησή του και αφετέρου να διατυπώσω εν συνεχεία μερικές σκέψεις που ενδεχομένως να βοηθήσουν στη λύση του.
Καθοριστική για την ανάληψη αυτής της προσπάθειας στάθηκε η δημοσίευση του Μανιφέστου του Βρετανικού Ινστιτούτου Μάνατζμεντ (10 Νοεμβρίου 2009), με το οποίο οι εμπνευστές του ξεκίνησαν μία «επανάσταση στις πρακτικές και στην πολιτική του μάνατζμεντ». Το σχετικό κείμενο το παρουσιάζω στο παράρτημα «Α», γιατί έχει ενδιαφέρον και το περιεχόμενό του. Με αυτό οι Αγγλοι ειδικοί στα θέματα οργάνωσης και διοίκησης ανακοίνωσαν την έναρξη εκστρατείας για επανάσταση στις πρακτικές οργάνωσης και διοίκησης των παραγωγικών οργανώσεών τους. Αν αυτά συμβαίνουν στην Αγγλία, η οποία αναμφισβήτητα είχε και έχει πρωτοποριακό ρόλο στα θέματα οργάνωσης και διοίκησης, ας αναλογισθούμε τι πρέπει να κάνουμε στην Ελλάδα, η οποία πόρρω απέχει από το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι προηγμένες χώρες.
Όσα καταγράφονται σε αυτό το κείμενο είναι καρπός της μακρόχρονης επιστημονικής ενασχόλησής μου με τα θέματα οργάνωσης και διοίκησης. Στη διαδρομή αυτή πολλές εμπειρίες και λύσεις προβλημάτων αποκτήθηκαν με τη συμπαράσταση και βοήθεια των εκάστοτε συνεργατών μου στον τομέα της Βιομηχανικής Διοίκησης. Γι’ αυτή τους τη συνεισφορά τούς ευχαριστώ όλους θερμά.


Περιεχόμενα

Εισαγωγή

  • Γενικά
  • Βασικές έννοιες
  • Βιβλιογραφικές παραπομπές

Κεφάλαιο Ι: Θεμελίωση της Διοικητικής Πρακτικής στις Αναπτυγμένες Χώρες

  1. Γενικά
  2. Περίοδος Εμπειρισμού
  3. Επιστημονική Διοίκηση
    • Γενικά
    • Εισαγωγή Επιστημονικής Μεθόδου
    • Μελέτη Εργασίας
    • Χρονικός Προγραμματισμός
    • Γραμμή Παραγωγής
    • Προγραμματισμός και Έλεγχος Αποθεμάτων
    • Σύνοψη
  4. Ανθρώπινες Σχέσεις
    • Γενικά
    • Πειράματα Hawthorne
    • Προεκτάσεις των Ανθρωπίνων Σχέσεων
    • Σύνοψη
  5. Οργανωτικές Θεωρίες
    • Γενικά
    • Παραδοσιακή Οργανωτική Θεωρία
    • Βελτιώσεις της Παραδοσιακής Οργανωτικής Θεωρίας
    • Σύνοψη
  6. Ποσοτική Ανάλυση
    • Γενικά
    • Στατιστική
    • Επιχειρησιακή Έρευνα
    • Οικονομικά και Λογιστική
    • Σύνοψη
  7. Πληροφοριακά Συστήματα
  8. Συμπεράσματα
    Βιβλιογραφικές παραπομπές

Κεφάλαιο ΙΙ: Η Διοικητική Πρακτική στην Ελλάδα

  1. Γενικά
  2. Εμπειρικές Διαπιστώσεις2.1 Επιστημονική Διοίκηση
    • Ανανέωση ερασιτεχνικής άδειας οδήγησης
    • Διαχείριση αποθεμάτων
    • Χρονικός προγραμματισμός κατασκευής

    2.2 Οργανωτική Θεωρία

    • Αδυναμία εφαρμογής νόμου
    • Αναδιοργάνωση Διοικητικών Υπηρεσιών
    • Οργανωτικές δομές

    2.3 Ποσοτική Ανάλυση

    • Διαχείριση ποιότητας σε οινοποιία
    • Διανομή προϊόντων
    • Λειτουργία λιμένων
    • Διανομή ζάχαρης
    • Αναπτυξιακά κίνητρα
    • Βιομηχανία παραγωγής χυτοσιδηρών βανών

    2.4 Πληροφοριακά Συστήματα

    • Η Πληροφορική στον Δημόσιο Τομέα
    • Πληροφοριακό σύστημα λιμένος
  3. Ειδικές Έρευνες3.1 Διαγνωστική μελέτη της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων νομού Δράμας3.2 Έρευνα για τη διάγνωση χρήσης επιστημονικής γνώσης στη διοικητική πρακτική των MME3.3 Ευρωπαϊκή έρευνα για τις συνθήκες εργασίας στις ευρωπαϊκές χώρες
  4. Συμπεράσματα
    Βιβλιογραφικές παραπομπές

Κεφάλαιο ΙΙΙ: Αιτίες της Πλημμελούς Διοικητικής Πρακτικής στην Ελλάδα

  1. Γενικά
  2. Πολιτικό-κοινωνικό περιβάλλον
  3. Ανάγκες οργανώσεων και χρησιμότητα γνώσης
  4. Ανεπαρκής προσφορά
    • Ανύπαρκτη παραγωγή γνώσης
    • Τυχαία μεταφορά γνώσης
  5. Ασυστηματοποίητη διάχυση
    • Εκπαιδευτικά ιδρύματα
    • Συναφείς φορείς
    • Στελέχη οργανώσεων, ερευνητές και ειδικοί σύμβουλοι
  6. Μειωμένη δεκτικότητα οργανώσεων
  7. Συμπεράσματα
    Βιβλιογραφικές παραπομπές

Κεφάλαιο ΙV: Σκέψεις για Βελτίωση της Διοικητικής Πρακτικής στην Ελλάδα

  1. Γενικά
  2. Διάγνωση αναγκών
  3. Αύξηση προσφοράς γνώσης
    • Επιλεκτική μεταφορά
    • Παραγωγή γνώσης
  4. Συστηματοποίηση διάχυσης γνώσης
  5. Καλλιέργεια δεκτικότητας οργανώσεων
  6. Συμπεράσματα
    Βιβλιογραφικές παραπομπές

Γενικά Συμπεράσματα

  • Γενικά
  • Περιληπτική ανασκόπηση
  • Συστάσεις για την πράξη
  • Συστάσεις για έρευνα

Παραρτήματα

  1. Manifesto for a Βetter Μanaged Britain
  2. Ανανέωση άδειας οδήγησης
  3. Πρόταση για τη σχεδίαση, ανάπτυξη και εφαρμογή συστήματος διαχείρισης αποθεμάτων πρώτων υλών
  4. Διάγραμμα διαδικασίας για την προμήθεια με τακτικό διαγωνισμό
  5. Ερωτηματολόγιο έρευνας για τη διάγνωση χρήσης επιστημονικής γνώσης στη διοικητική πρακτική των ΜΜΕ
  6. Planning form for an educational module