Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον, Γ΄ Λυκείου Τεχνολογική κατεύθυνση

Το βιβλίο αυτό είναι ένα βοήθημα για το μάθημα «Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον», της Γ’ Τάξης Τεχνολογικής κατεύθυνσης Γενικών Λυκείων του κύκλου Πληροφορικής και Υπηρεσιών και είναι μια ριζικά ανανεωμένη και εμπλουτισμένη έκδοση του πρώτου μας βιβλίου.
Οι βασικοί στόχοι μας γράφοντας το βιβλίο ήταν δύο. Να γράψουμε ένα βιβλίο το οποίο να είναι αναλυτικό, χωρίς υπερβολές, ώστε ο μαθητής που θα το χρησιμοποιήσει σωστά να κερδίσει πολλά απ’ αυτό. Επίσης να περιέχει μεγάλο πλήθος ερωτήσεων, ασκήσεων, προβλημάτων και ολοκληρωμένων κριτηρίων αξιολόγησης ώστε να είναι ένα σημαντικό εργαλείο, για τον καθηγητή που διδάσκει το μάθημα, και κατά τη διάρκεια της πρώτης ανάπτυξης της ύλης αλλά και κατά τις επαναλήψεις.
Έτσι η νέα αυτή έκδοση περιέχει θεωρία (αποσαφηνίζοντας όλα τα «σκοτεινά» σημεία) και λυμένα παραδείγματα (εξηγώντας τον τρόπο σκέψης, τις πιθανές παγίδες και άλλους τρόπους λύσεων). Περιέχει επίσης μεγάλο πλήθος ερωτήσεων, ασκήσεων και προβλημάτων, τα οποία τα έχουμε χωρίσει στις τρεις παραπάνω κατηγορίες και η κάθε κατηγορία είναι ομαδοποιημένη με βάση την πορεία της ύλης για μεγαλύτερη ευκολία. Στα άλυτα θέματα περιέχονται και επιλεγμένα θέματα πανελληνίων εξετάσεων από τις κανονικές και τις επαναληπτικές εξετάσεις των ημερήσιων και των εσπερινών λυκείων μέχρι και το 2007. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου περιέχονται κριτήρια αξιολόγησης που είναι στο πνεύμα των πανελληνίων εξετάσεων και εξετάζουν πλήρως το κάθε κεφάλαιο.
Το βιβλίο αποτελείται από έξι συνολικά κεφάλαια και από ένα παράρτημα.
Στο κεφάλαιο 1 καλύπτονται όλες οι βασικές έννοιες των αλγορίθμων καθώς και η δομή της ακολουθίας.
Στα κεφάλαια 2 και 3 καλύπτονται αντίστοιχα οι αλγοριθμικές δομές της επιλογής και της επανάληψης.
Σε κάθε αλγοριθμική δομή έχει αφιερωθεί και ένα ξεχωριστό κεφάλαιο έτσι ώστε να καλυφθεί με τον καλύτερο και πληρέστερο τρόπο. Κάθε κεφάλαιο αποτελείται από την απαραίτητη θεωρία, γραμμένη απλά και περιεκτικά, από πολλά παραδείγματα και από μια σειρά από άλυτες ασκήσεις. Επίσης, στο τέλος κάθε κεφαλαίου υπάρχουν ενδεικτικά ένα ή δύο κριτήρια αξιολόγησης.
Στο κεφάλαιο 4 αναλύονται οι δομές δεδομένων και ειδικότερα οι πίνακες. Και σ’ αυτό το κεφάλαιο υπάρχει η αντίστοιχη θεωρία, καθώς και πολλά παραδείγματα και άλυτες ασκήσεις. Στο τέλος του, υπάρχουν δύο κριτήρια αξιολόγησης.
Τα κεφάλαια 5 και 6 ασχολούνται με την γλώσσα προγραμματισμού ΓΛΩΣΣΑ. Πρόκειται ουσιαστικά για την πρακτική εφαρμογή των γνώσεων που αποκτήθηκαν στα προηγούμενα κεφάλαια. Εδώ όμως παρουσιάζεται και η έννοια των υποπρογραμμάτων η οποία ενδέχεται να δυσκολέψει τους μαθητές. Γι’ αυτό το λόγο, στα υποπρογράμματα έχει αφιερωθεί όλο το κεφάλαιο 6. Και τα δύο αυτά κεφάλαια έχουν την ίδια μορφή με τα προηγούμενα (θεωρία, παραδείγματα, άλυτες ασκήσεις, κριτήρια αξιολόγησης).
Στο Παράρτημα υπάρχουν οι λύσεις των ασκήσεων και των διαγωνισμάτων αυτού του βιβλίου.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι με το βιβλίο αυτό πετύχαμε τους δύο βασικούς μας στόχους που προαναφέραμε. Για αυτό θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλους όσους μας βοήθησαν στην επίτευξη αυτών των στόχων. Ευχαριστούμε τους καθηγητές πληροφορικής που μας βοήθησαν με τις υποδείξεις τους καθώς και όλους τους μαθητές μας που συνεχώς μας βοηθούν να γινόμαστε καλύτεροι εκπαιδευτικοί.

Πρόταση μελέτης

Φίλε μαθητή,

Το μάθημα «Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον» απαιτεί από σένα όχι να μάθεις πολλά πράγματα «απ’ έξω» αλλά να τα κατανοήσεις σε βάθος.
Ο βασικός στόχος του μαθήματος είναι κυρίως η ανάπτυξη από εσένα του κατάλληλου τρόπου σκέψης.
Όσον αφορά τις ασκήσεις, που αποτελούν και τον κύριο όγκο του μαθήματος, λίγες είναι αυτές που μπορούν να μπουν στα καλούπια μιας μεθοδολογίας. Οι πιο πολλές είναι πρωτότυπες και απαιτούν από εσένα να τις αντιμετωπίσεις για πρώτη φορά.
Για να μπορέσεις να αντεπεξέλθεις στις απαιτήσεις αυτές σου προτείνουμε:

• Πάντα να προσπαθείς να καταλάβεις πραγματικά την θεωρία.
• Τα λυμένα παραδείγματα να τα μελετήσεις όλα και με πολύ προσοχή. Να προσπαθείς να τα κατανοείς και όχι να τα παπαγαλίζεις. Το κάθε ένα από τα παραδείγματα αυτού του βιβλίου έχει και κάτι ξεχωριστό να σου προσφέρει, μην το αφήνεις.
• Τις άλυτες ασκήσεις να τις προσπαθείς μόνος σου χωρίς να κοιτάς τις λύσεις. Αν δεν μπορείς να λύσεις μια άσκηση μην την παρατάς εύκολα. Ακόμη και μια άσκηση που δεν μπορείς να λύσεις θα σου προσφέρει πολλά όταν την παιδέψεις και μετά δεις την λύση της. Αν σε μια άσκηση δεις απ’ ευθείας την λύση της τότε είναι σαν να μην την είδες καθόλου.
• Να προσπαθείς πάντα να σκέφτεσαι όσο πιο απλά γίνεται. Η λύση βρίσκεται στην απλή σκέψη και όχι στη σύνθετη.

Τέλος θα θέλαμε να σου ευχηθούμε καλή επιτυχία στον δύσκολο αγώνα που πρόκειται να δώσεις.

Περιεχόμενα

1ο Kεφάλαιο: Bασικές έννοιες – H Δομή της ακολουθίας

Βασικές έννοιες θεωρίας με τη μορφή Ερωτήσεων – Απαντήσεων

Θεωρία αλγορίθμων

Τι είναι όμως ο αλγόριθμος που όλοι λένε ότι πρέπει να κάνουμε;

Κριτήρια που πρέπει να ικανοποιεί κάθε αλγόριθμος

Περιγραφή και αναπαράσταση Αλγορίθμων

Μεταβλητές

Βασικές εντολές

Αριθμητικοί τελεστές – Συναρτήσεις

Οι τελεστές ΜΟD και DIV

Αρτιος – Περιττός

Πολλαπλάσια ενός αριθμού

Ψηφία ενός αριθμού

Συγκριτικοί τελεστές

Λογικοί τελεστές – Πίνακας αληθείας

Δομή της Ακολουθίας
Ερωτήσεις Θεωρίας – Ασκήσεις – Προβλήματα
Κριτήριο αξιολόγησης

2ο Kεφάλαιο: Δομή της επιλογής
Η εντολή Αν
Η εντολή Επίλεξε
Παραδείγματα
Ερωτήσεις Θεωρίας – Ασκήσεις – Προβλήματα
Κριτήριο αξιολόγησης

3ο Kεφάλαιο: Δομή της επανάληψης

Η πρώτη και η δεύτερη δομή επανάληψης

Η τρίτη δομή επανάληψης

Χρήση της εντολής Για, για συγκεκριμένο αριθμό επαναλήψεων

Χρήση της εντολής Για, για παραγωγή συγκεκριμένων αριθμών

Χρήση της εντολής Για, για συγκεκριμένο αριθμό επαναλήψεων

Πλήθος επαναλήψεων

Ασκήσεις με γνωστό αλγόριθμο
Ερωτήσεις Θεωρίας – Ασκήσεις – Προβλήματα
Κριτήριο αξιολόγησης

4ο Kεφάλαιο: Δομές δεδομένων
Μονοδιάστατοι πίνακες
Παράλληλοι πίνακες
Αναζήτηση
Δυαδική αναζήτηση (Μέθοδος διαίρει και βασίλευε)
Ταξινόμηση
Ουρά
Στοίβα
Δισδιάστατοι πίνακες
Βασικές λειτουργίες σε δισδιάστατους πίνακες
Τετραγωνικοί πίνακες
Ερωτήσεις Θεωρίας – Ασκήσεις – Προβλήματα
Κριτήρια αξιολόγησης

5ο Kεφάλαιο: Γλώσσες Προγραμματισμού

Εισαγωγή στον προγραμματισμό

Βασικές έννοιες θεωρίας με τη μορφή Ερωτήσεων-Απαντήσεων

Η γλώσσα προγραμματισμού ΓΛΩΣΣΑ

Το αλφάβητο της ΓΛΩΣΣΑΣ

Τύποι δεδομένων

Σταθερές

Μεταβλητές

Ονόματα – Κανόνες ονομάτων

Αριθμητικοί τελεστές

Συγκριτικοί & λογικοί τελεστές

Συναρτήσεις

Αριθμητικές εκφράσεις

Λογικές εκφράσεις

Εντολή εκχώρησης

Εντολές εισόδου-εξόδου

Εντολές επιλογής

Εντολές επανάληψης

Πίνακες

Δομή προγράμματος
Ερωτήσεις θεωρίας – Ασκήσεις – Προβλήματα
Κριτήρια αξιολόγησης

6ο Kεφάλαιο: Yποπρογράμματα

Τμηματικός προγραμματισμός

Παράμετροι – Διαδικασίες – Συναρτήσεις

Παράμετροι

Διαδικασίες

Συναρτήσεις

Εμβέλεια μεταβλητών – σταθερών

Η χρήση στοίβας στην κλήση υποπρογραμμάτων
Ερωτήσεις θεωρίας – Ασκήσεις – Προβλήματα
Κριτήρια αξιολόγησης

Aπαντήσεις & Λύσεις στις Eρωτήσεις – Aσκήσεις του βιβλίου