Οι μαθητές της Β΄ Γυμνασίου έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με το μάθημα της Χημείας. Στόχος του βιβλίου αυτού είναι τους βοηθήσει να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες και αρχές της Χημείας που αναπτύσσονται στο σχολικό βιβλίο, να ανταποκριθούν με επιτυχία στις απαιτήσεις του μαθήματος και να τεθούν οι βάσεις για μια επιτυχημένη πορεία στις επόμενες τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου.
Για το σκοπό αυτό αξιοποιούνται οι γνώσεις των μαθητών από το Δημοτικό και παρατίθενται παραδείγματα και εφαρμογές της Χημείας από την καθημερινή ζωή, σε μια προσπάθεια κατανόησης του ρόλου της Χημείας στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου (αξιοποίηση φυσικών πρώτων υλών, ανακάλυψη και σωστή χρήση νέων χημικών προϊόντων και φαρμάκων κ.ά.).
Υπάρχουν επίσης κείμενα που αποδεικνύουν τη σύνδεση της Χημείας με τις άλλες επιστήμες (Βιολογία, Ιατρική, Φαρμακολογία, Γεωλογία κ.ά), ακόμα παρουσιάζονται αναπτυγμένα σχέδια εργασιών, σε μια προσπάθεια να αντιληφθούν οι μαθητές την αξία της διαθεματικής και διεπιστημονικής προσέγγισης και προτείνονται δραστηριότητες για ομαδικές εργασίες τόσο στην τάξη, όσο και εκτός αυτής.
Στο τέλος κάθε μαθήματος υπάρχουν οι απαντήσεις σε όλες τις ερωτήσεις και ασκήσεις του σχολικού βιβλίου και του τετραδίου εργασιών, με παρατηρήσεις και υποδείξεις για την κατανόησή τους και ένας μεγάλος αριθμός ερωτήσεων και ασκήσεων, οι απαντήσεις των οποίων βρίσκονται στο τέλος του βιβλίου, ώστε οι μαθητές να ελέγχουν τις γνώσεις τους.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1η Ενότητα: Εισαγωγή στη Χημεία
- 1.1 Τι είναι η Χημεία και γιατί τη μελετάμε
- 1.1.1. Φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον
- 1.1.2. Αντικείμενο της Χημείας
- 1.1.3. Χημεία και καθημερινή ζωή
- 1.1.4. Η φύση «κάνει Χημεία»
- Η Χημεία γύρω μας
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- 1.2 Καταστάσεις των υλικών
- 1.2.1. Ταξινόμηση των υλικών σε στερέα, υγρά και αέρια
- 1.2.2. Γνωρίσματα των φυσικών καταστάσεων των υλικών
- 1.2.3. Ερμηνεία των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων των φυσικών καταστάσεων των υλικών
- 1.2.4. Παράγοντες που επηρεάζουν τη φυσική κατάσταση των υλικών
- 1.2.5. Μεταβολές της φυσικής κατάστασης του νερού σε ατμοσφαιρική πίεση
- Και άλλες καταστάσεις, μορφές ύλης
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
1.3 Φυσικές ιδιότητες των υλικών
- Από το λίθο στο χαλκό, στον ορείχαλκο και το σίδηρο
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- Ανακεφαλαίωση ενότητας 1
- 1ο Ανακεφαλαιωτικό διαγώνισμα (ενότ. 1)
- 2ο Ανακεφαλαιωτικό διαγώνισμα (ενότ. 1)
2η Ενότητα: Από το νερό στο άτομο – Από το μακρόκοσμο στο μικρόκοσμο
2.1 Το νερό στη ζωή μας
- 2.1.1. Νερό και ανθρώπινος οργανισμός
- 2.1.2. Νερό, το κύριο συστατικό των τροφών
- 2.1.3. Νερό, ατομική υγιεινή και καθαριότητα
- 2.1.4. Ανίχνευση νερού σε στερεά, υγρά και αέρια σώματα
- Διαθεματική – Διεπιστημονική προσσέγιση του νερού
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.2 Το νερό ως διαλύτης – Μείγματα
- 2.2.1. Μείγματα
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- 2.2.2. Διαλύματα
- 2.2.3. Η μάζα και ο όγκος ενός διαλύματος
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετράδιου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.3 Περιεκτικότητα διαλύματος. Εκφράσεις περιεκτικότητας
- 2.3.1. Εκφράσεις περιεκτικότητας διαλυμάτων
- 2.3.2. Περιεκτικότητα στα εκατό βάρος προς βάρος (% w/w)
- Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη διαλυτότητα μιας ουσίας στο νερό
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- 2.3.3. Περιεκτικότητα στα εκατό βάρος προς όγκο (% w/v)
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- 2.3.4. Περιεκτικότητα στα εκατό όγκος προς όγκο (% v/v)
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.4 Ρύπανση του νερού
- 2.4.1. Τι είναι η ρύπανση του νερού και πού οφείλεται
- 2.4.2. Συνέπειες της ρύπανσης των φυσικών νερών
- 2.4.3. Τρόποι αποφυγής ή περιορισμού της ρύπανσης των φυσικών νερών
- Κέντρα Βιολογικού Καθαρισμού Λυμάτων ή Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.5 Διαχωρισμός μειγμάτων
- 2.5.1. Τεχνικές διαχωρισμού στα συστατικά τους
- Εφαρμογές
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- Ανακεφαλαίωση κεφαλαίων 2.1-2.5
- 1ο Ανακεφαλαιωτικό διαγώνισμα (2.1-2.5)
- 2ο Ανακεφαλαιωτικό διαγώνισμα (2.1-2.5)
2.6 Ηλεκτρολυτική διάσπαση του νερού
- 2.6.1. Ηλεκτρολυτική διάσπαση του νερού
- Και λίγη ιστορία
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- 2.6.2. Φυσικές σταθερές των χημικών ουσιών
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.7 Χημική αντίδραση
- 2.7.1. Τι είναι η χημική αντίδραση
- 2.7.2. Η «φύση κάνει Χημεία»
- 2.7.3. Νόμος διατήρησης της μάζας
- 2.7.4. Εξώθερμες και ενδόθερμες αντιδράσεις
- Χημικές αντιδράσεις και πυροτεχνήματα
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.8 Aτομα και μόρια
- 2.8.1. Οι πρώτες αντιλήψεις για τη δομή της ύλης
- 2.8.2. Η ατομική θεωρία του J. Dalton
- 2.8.3. Χημικά στοιχεία – Χημικές ενώσεις
- 2.8.4. Μοντέλα ή προσομοιώματα
- 2.8.5. Η εξήγηση της διάσπασης του νερού με τη βοήθεια της ατομικής θεωρίας
- Δομή της ύλης – Από τους Ίωνες φιλόσοφους στη σύγχρονη ατομική θεωρία
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.9 Υποατομικά σωματίδια – Ιόντα
- 2.9.1. Υποατομικά σωματίδια
- 2.9.2. Ιδιότητες των υποατομικών σωματιδίων
- 2.9.3. Δομή ατόμου
- 2.9.4. Ιόντα
- 2.9.5. Όλες οι ουσίες δεν αποτελούνται από μόρια
- Αδιαίρετα άτομα…
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.10 Σύμβολα χημικών στοιχείων και χημικών ενώσεων
- 2.10.1 Τα σύμβολα των χημικών στοιχείων
- 2.10.2 Συμβολισμός μορίων
- 2.10.3 Χημικοί τύποι ιόντων και ιοντικών ενώσεων
- Κώδικες επικοινωνίας
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
2.11 Χημική εξίσωση
- 2.11.1 Τρόποι αναπαράστασης μιας χημικής αντίδρασης
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- Ανακεφαλαίωση κεφαλαίων 2.6-2.11
- 1ο Ανακεφαλαιωτικό διαγώνισμα (2.6-2.11)
- 2ο Ανακεφαλαιωτικό διαγώνισμα (2.6-2.11)
3η Ενότητα: Ατμοσφαιρικός αέρας
3.1 Σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα
- 3.1.1 Η ατμόσφαιρα της Γης
- 3.1.2 Η σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα που αναπνέουμε
- Η δημιουργία της ατμόσφαιρας της Γης
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
3.2 Το οξυγόνο
- 3.2.1 Γενικά
- 3.2.2 Το οξυγόνο, ένα στοιχείο απαραίτητο για τη ζωή
- 3.2.3 Φυσικές ιδιότητες
- 3.2.4 Η παραγωγή οξυγόνου στη Γη
- 3.2.5 Η παραγωγή του οξυγόνου
- 3.2.6 Ανίχνευση του οξυγόνου
- 3.2.7 Οξείδωση και καύση
- Το οξυγόνο
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
3.3 Το διοξείδιο του άνθρακα
- 3.3.1 Γενικά
- 3.3.2 Φυσικές ιδιότητες του διοξειδίου του άνθρακα
- 3.3.3 Παρασκευή και ανίχνευση διοξειδίου του άνθρακα στο εργαστήριο
- 3.3.4 Το διοξείδιο του άνθρακα, ένα αέριο απαραίτητο για τη ζωή
- Συνέπειες από την ένταση του φαινομένου του θερμοκηπίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
3.4 Ρύπανση του ατμοσφαιρικού αέρα
- 3.4.1 Ρυπαντές-πηγές ρύπων
- 3.4.2 Προστασία του ατμοσφαιρικού αέρα από τη ρύπανση
- Η ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε και οι μετεωρολογικές συνθήκες
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
- Σχέδιο εργασίας:
- Θέμα 1ο «Πυρκαγιές»
- Θέμα 2ο «Πυρκαγιές και εποχές – πυρκαγιές και περιοχές»
- Θέμα 3ο «Τι χημικά φαινόμενα συμβαίνουν σε μια πυρκαγιά;»
- Θέμα 4ο «Αντιμετώπιση πυρκαγιάς»
- Θέμα 5ο «Προστασία των δασών από τις πυρκαγιές»
- Ανακεφαλαίωση ενότητας 3
- 1ο Ανακεφαλαιωτικό διαγώνισμα (ενότ. 3)
- 2ο Ανακεφαλαιωτικό διαγώνισμα (ενότ. 3)
4η Ενότητα: Το έδαφος – Ρύπανση του εδάφους
4.1 Το έδαφος και το υπέδαφος
- 4.1.1 Σύσταση του εσωτερικού της Γης
- 4.1.2 Το έδαφος
- 4.1.3 Το υπέδαφος-πετρώματα – ορυκτά – μεταλλεύματα
- Το υπέδαφος από τη σκοπιά της Γεωλογίας
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις…
4.2 Ρύπανση του εδάφους
- 4.2.1 Ρύπανση και άνθρωπος
- 4.2.2 Επιπτώσεις από τη ρύπανση του εδάφους
- 4.2.3 Μέτρα περιορισμού της εδαφικής ρύπανσης
- Ανακύκλωση
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
- Απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις του τετραδίου εργασιών
- Και άλλες ερωτήσεις-ασκήσεις
Ανακεφαλαίωση ενότητας 4
Απαντήσεις και Λύσεις των Ερωτήσεων και Ασκήσεων
