Εθνικό Πρόγραμμα Χαλαζικής Προστασίας. Ετήσια Έκθεση 2004

O Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ.Γ.Α.), πρωτοπόρος στην εφαρμογή επιχειρησιακών προγραμμάτων ενεργητικής προστασίας των καλλιεργειών από φυσικούς κινδύνους και με γνώμονα το όφελος του Έλληνα αγρότη εφάρμοσε και το 2004 το Εθνικό Πρόγραμμα Χαλαζικής Προστασίας (Ε.Π.Χ.Π.).
Η επιχειρησιακή περίοδος του 2004 ήταν η 18η περίοδος εφαρμογής του Προγράμματος, η οποία πρόσθεσε ένα ακόμη λίθο στην ιστορία της τροποποίησης καιρού στην Ελλάδα. Μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από καινοτομίες και σημαντικές αλλαγές στην οργάνωση και τη λειτουργία του Προγράμματος. Ο Απρίλιος του 2004 σηματοδότησε την έναρξη ενός πενταετούς επιχειρησιακού προγράμματος σε δύο περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας και της Θεσσαλίας που καλύπτουν έκταση περίπου 5.000 km².
Το έμπειρο μετεωρολογικό και ιπτάμενο προσωπικό του Κέντρου Μετεωρολογικών Εφαρμογών (ΚΕ.Μ.Ε.) σε συνεργασία και με το προσωπικό της αναδόχου εταιρείας «Γενικών Αεροπορικών Εφαρμογών 3Δ Α.Ε.» εργάστηκε με υπευθυνότητα, αξιοποιώντας τις δυνατότητες που προσφέρει σήμερα η τεχνολογία, και προσπάθησε να υλοποιήσει το δύσκολο έργο που του ανατέθηκε, πάντα με την προσδοκία του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος.
Μετά το πέρας της επιχειρησιακής περιόδου ήρθε η ώρα του απολογισμού, της επεξεργασίας των δεδομένων, της μελέτης των καιρικών συστημάτων, της ανάλυσης των επιχειρήσεων, της διαπίστωσης των αδυναμιών και της αναζήτησης του καλύτερου. Σ’ αυτά εντάσσεται και η συγγραφή της Ετήσιας Έκθεσης του Ε.Π.Χ.Π. 2004 που είναι μια αναφορά στα πραγματικά περιστατικά, αποτελεί μια πηγή πρωτογενών και επεξεργασμένων δεδομένων και δηλώνει τη συνέχεια στην πορεία του Αντιχαλαζικού Προγράμματος. Η παρούσα έκθεση είναι μια συλλογική εργασία που αναδεικνύει το έργο που επιτελείται, που μπορεί να δώσει απαντήσεις σε ερωτηματικά του αναγνώστη και που ίσως αποτελέσει το ερέθισμα για περαιτέρω έρευνα για κάποιον πιο ανήσυχο μελετητή.
Σε όλους αυτούς που συνέβαλαν στην εφαρμογή του Ε.Π.Χ.Π. 2004 και στην επίτευξη των στόχων του ΕΛ.Γ.Α. οφείλουμε ένα θερμό ευχαριστώ. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τον αγροτικό κόσμο που πιστεύει σ’ αυτήν την προσπάθεια.

Για τον ΕΛ.Γ.Α. Η Προϊσταμένη του ΚΕ.Μ.Ε. Μαρία Χριστοδούλου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

O Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ.Γ.Α.) έχει ως αντικείμενο την ασφάλιση και την ενεργητική προστασία των αγροτικών εκμεταλλεύσεων κατά ζημιών που προκαλούνται από καταστροφικούς φυσικούς κινδύνους. Στα πλαίσια της ενεργητικής προστασίας εφαρμόζει το Εθνικό Πρόγραμμα Χαλαζικής Προστασίας (Ε.Π.Χ.Π.) με εναέρια μέσα με σκοπό την καταστολή των χαλαζοπτώσεων και τον περιορισμό των ζημιών στις αγροτικές καλλιέργειες.
Το Πρόγραμμα για το 2004, εφαρμόστηκε από την 1 Απριλίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου σε περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας και της Θεσσαλίας, από το Κέντρο Μετεωρολογικών Εφαρμογών (ΚΕ.Μ.Ε.) του ΕΛ.Γ.Α. Όπως κάθε χρόνο, μετά τη λήξη της επιχειρησιακής περιόδου, συντάχθηκε η Ετήσια Έκθεση με σκοπό την τεκμηρίωση του Προγράμματος, αναφέροντας τις αρχές, την οργάνωση, τα μέσα και τον τρόπο λειτουργίας του και παρουσιάζοντας τα επιχειρησιακά στοιχεία και τις επιστημονικές εργασίες που εκπονήθηκαν από το προσωπικό.
Η Έκθεση περιλαμβάνει 4 κεφάλαια, όπου στο πρώτο αναφέρεται η λειτουργία του Προγράμματος, στο δεύτερο παρουσιάζονται τα επιχειρησιακά δεδομένα, στο τρίτο περιγράφονται αναλυτικά οι επιχειρησιακές ημέρες, στο τέταρτο αναγράφονται οι περιλήψεις των επιστημονικών εργασιών και στο τέλος παρατίθενται τα παραρτήματα με πρόσθετα στοιχεία για το Πρόγραμμα.
Η σύνταξη των επιμέρους εργασιών έγινε από τους Μετεωρολόγους του ΚΕ.Μ.Ε. Η Έκθεση σχεδιάστηκε από το Τμήμα Μελετών, Εφαρμογών και Επικοινωνίας, ενώ η επιμέλειά της ανήκει στις μετεωρολόγους Σ. Τζουμάκη και Ε. Χατζή.
Πιστεύουμε ότι η έκδοση της Ετήσιας Έκθεσης του Ε.Π.Χ.Π. 2004 από τον ΕΛ.Γ.Α, θα συμβάλλει στην ενημέρωση των αγροτών, των φορέων και της επιστημονικής κοινότητας για το επιτελούμενο έργο και θα αποτελέσει άλλη μία αφορμή για τη μεταξύ τους επικοινωνία.

Ο Προϊστάμενος του Τμήματος Μελετών, Εφαρμογών και Επικοινωνίας Ε. Τσαγκαλίδης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. Λειτουργία Του Εθνικού Προγράμματος Χαλαζικής Προστασίας
   • Εισαγωγή
   • Μεθοδολογία
   • Ενεργοποίηση του συστήματος χαλαζικής προστασίας
   • Εξοπλισμός – Μέσα
   • Στατιστικά Δεδομένα ΕΠΧΠ
   • Αξιολόγηση του εθνικού προγράμματος χαλαζικής προστασίας των καλλιεργειών
   • Διερεύνηση της επίδρασης του ιωδιούχου αργύρου στο περιβάλλον
2. Επιχειρησιακά Δεδομένα
   • Εισαγωγή
   • Συγκεντρωτικά Χαρακτηριστικά της Επιχειρησιακής Δραστηριότητας Περιόδου 2004
   • Χαρακτηριστικά των Ημερών Ετοιμότητας Περίοδου 2004
   • Ανάλυση Δεδομένων Πτήσεων Περιόδου 2004
   • Δεδομένα Χαλαζοπτώσεων Περιόδου 2004
   • Συνοπτικοί Τύποι Κυκλοφορίας στις Ημέρες Σποράς Περιόδου 2004
   • Ατμοσφαιρικές Παράμετροι στις Ημέρες Σποράς Περιόδου 2004
   • Ανάλυση Δεδομένων CDC Περιόδου 2004
   • Αποτίμηση και Αξιολόγηση των Προγνώσεων του CDC Περιόδου 2004
3. Ημερολόγιο Ημερών Σποράς
4. Δημοσιευμένες Εργασίες
   • Ο Αεροχείμαρρος και η επίδραση του στις Χαλαζοκαταιγίδες στην Περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας
   • Χαρακτηριστικά των καταιγίδων στην περιοχή της Θεσσαλονίκης
   • Η μεταβολή της επιφανειακής θερμοκρασίας στον ελληνικό χώρο κατά τη μετάβαση από τον Απρίλιο στο Μάιο του 2003
   • Χρονικά χαρακτηριστικά των ημερών καταιγιδοφόρου δραστηριότητας στην Κεντροδυτική Μακεδονία κατά τη θερμή περίοδο
   • Χωροχρονική εξέλιξη της περίπτωσης παγετού στις 7 – 9 Απριλίου 2003
   • Προσδιορισμός και επίδραση του Ιωδιούχου Αργύρου σε χερσαία και υδάτινα οικοσυστήματα περιοχών όπου έχει εφαρμοστεί πυρήνωση καταιγιδοφόρων νεφών
   • Operational characteristics of a multiyear hail suppression program in Greece
   • Simulation modeling and application of air craft hail suppression programs

Παραρτήματα
Α. Προσωπικό που εργάστηκε στο ΕΠΧΠ περιόδου 2004
Β. Μετεωρολογικοί ορισμοί και σύμβολα
Γ. Bαθμονόμηση υλικών χαλαζομέτρων του ΕΠΧΠ 2004
Δ. Δεδομένα πτήσεων επιχειρησιακής περιόδου 2004
Ε. Κατάλογος Ετήσιων Εκθέσεων του ΕΠΧΠ