Θεσσαλονίκη – Kρήτη: Συνάντηση στον Eριγώνα

10,49

N-id: 0959 Κατηγορίες: , , , , Ετικέτα: Σελίδες: 248 Σχήμα: 14 x 21 Xρονολογία: 2003 ISBN: 960-431-846-2 Εκδόσεις: Εκδόσεις Ζήτη

Στο ξημέρωμα του 19ου αιώνα, ενώ η Μακεδονία είναι το επίκεντρο απελευθερωτικών κινημάτων και διεκδικήσεων, ο Γιάγκος, φωτισμένος καθηγητής από τη Θεσσαλονίκη και ο Σπύρος, φιλόδοξος γιατρός από την Κρήτη, υπηρετούν την πατρίδα ο καθένας με τον τρόπο του· ο ένας μορφώνοντας και εμψυχώνοντας τους νέους και ο άλλος προσφέροντας εθελοντικά τη βοήθειά του στο Χειρουργείο της Μεραρχίας Κρητών «Ιέραξ». Κοινός τόπος των αγώνων τους η περιοχή γύρω από την κοιλάδα του Εριγώνα, ενός παραπόταμου του Αξιού.
Μέσα από τις σελίδες των ημερολογίων τους ξεπηδούν ιστορίες άλλοτε ηρωικές και άλλοτε ερωτικές· ιστορίες που στρέφονται γύρω από διλήμματα, αμφισβητήσεις και προσωπικά αδιέξοδα.


Πρόλογος

Τυχαίνει κάποιες φορές στη ζωή μας να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με απρόβλεπτα γεγονότα. Αυτό συνέβη εκείνο το κυριακάτικο πρωινό που, σκαλίζοντας κάτι παλιές οικογενειακές φωτογραφίες, ανακάλυψα ένα βιβλιαράκι με μαύρο, σκληρό εξώφυλλο. Ήταν το ημερολόγιο του θείου μου, του γιατρού Σπύρου Βελή. Το κοίταξα παραξενεμένη, σαν να το έβλεπα για πρώτη φορά. Και παλιότερα όμως το είχα δει και το είχα ξεφυλλίσει, μα τελικά το άφησα στην άκρη με τη σκέψη πως θα το διάβαζα μια άλλη φορά. Ήταν τόσο κακογραμμένο -σκέτα ιερογλυφικά τα γράμματα- που μ’ανάγκασαν να αναβάλω γι’αργότερα την προσπάθεια.
Εκείνο το πρωινό είχα χρόνο. Έσκυψα πάνω του με περιέργεια στην αρχή, ενδιαφέρον και λαχτάρα μετά, και ανακάλυψα ένα θησαυρό πληροφοριών για έναν πόλεμο σχεδόν άγνωστο σε μας. Συγχρόνως ανακάλυψα, ανάμεσα στις βιαστικά γραμμένες σελίδες, έναν άνθρωπο ευαίσθητο, τολμηρό και προβληματισμένο. Αισθάνθηκα τύψεις που τόσα χρόνια βρισκόταν δίπλα μου χωρίς να το διαβάσω.
Τότε θυμήθηκα και κάποιο άλλο ξεχασμένο ημερολόγιο, του παππού μου, του γυμνασιάρχη Ιωάννη Μέλφου. Μ’ αυτό το τελευταίο είχαν ασχοληθεί ο εγγονός του ο Γιάννης και αργότερα ο δισέγγονός του Βασίλης Μέλφος. Διαβάζοντάς το ξανά με νέο ενδιαφέρον, ζωντάνεψε μπροστά μου ο παλμός μιας διαφορετικής εποχής, που ζούσε με την προσμονή της μεγάλης αλλαγής.
Σκέφτηκα πως τα δύο αυτά ημερολόγια έπρεπε να γίνουν γνωστά, όχι μόνο για το ιστορικό ενδιαφέρον τους, αλλά και σαν μικρή δικαίωση στους αγώνες που έκαναν κάποιοι αφανείς ήρωες. Έτσι πήρα την απόφαση και έγραψα το βιβλίο αυτό, στο οποίο τα γεγονότα που αναφέρονται είναι πραγματικά και μόνο οι λεπτομέρειες που τα εμπλουτίζουν φανταστικές.
Την εποχή των παιδικών μου χρόνων, στη γερμανική κατοχή, δεν υπήρχε ραδιόφωνο, τηλεόραση ή κινηματογράφος. Βρισκόμασταν πολλές ώρες στο σπίτι όλη η οικογένεια, μέσα στο ίδιο δωμάτιο, κοντά στη σόμπα και ακούγαμε τις διηγήσεις της γιαγιάς και της μητέρας μου γύρω από τα σημαντικά γεγονότα και τις αναμνήσεις της ζωής τους. Μετά από μισό αιώνα, οι διηγήσεις αυτές ζωντάνεψαν στη μνήμη μου και έγιναν ο συνδετικός κρίκος των δύο ημερολογίων.
Οι δύο πρωταγωνιστές του βιβλίου, ο Γιάγκος και ο Σπύρος, που μοιράζονται την ίδια κρυφή ελπίδα –να δουν ελεύθερη την υπόδουλη Ελλάδα– ξεκίνησαν από διαφορετικούς τόπους, τη Μακεδονία και την Κρήτη. Η μοίρα τα έφερε έτσι ώστε οι οικογένειες του Γιάγκου και του Σπύρου να συναντηθούν κάποια στιγμή στο διάβα του χρόνου.