Πρόλογος β΄ έκδοσης
Η δεύτερη έκδοση του βιβλίου Θεματογραφία Αρχαίων Ελληνικών Β’ Λυκείου αποτελεί ένα πολύτιμο διδακτικό εργαλείο για κάθε φιλόλογο που διδάσκει αρχαία ελληνικά, καθώς και ένα πολύτιμο βοήθημα για τους μαθητές. Συνδυάζοντας το έντυπο υλικό με τις νέες τεχνολογίες ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της σύγχρονης ψηφιακής διδασκαλίας των μαθητών της θεωρητικής κατεύθυνσης.
Περιλαμβάνει δύο αυτόνομα μέρη προσέγγισης του αδίδακτου κειμένου και της αρχαίας ελληνικής σύνταξης: Το Α’ μέρος αποτελείται από 20 αδίδακτα κείμενα με λεξιλόγιο, τα οποία καλύπτονται και συμπληρώνονται από συντακτικές, γραμματικές και λεξιλογικές ασκήσεις. Το Β’ μέρος εμπεριέχει σε 21 ενότητες όλα τα συντακτικά φαινόμενα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Κάθε ενότητα απαρτίζεται από θεωρία συντακτικού, η οποία εμπεδώνεται με την παράθεση ποικίλων ασκήσεων κλειστού και ανοιχτού τύπου.
Η έκδοση συνοδεύεται από ένα CD-ROM που περιέχει:
- Μεταφράσεις και συντακτικά σχόλια των 20 αδίδακτων κειμένων του Α’ μέρους.
- Απαντήσεις στις ασκήσεις των κειμένων.
- Απαντήσεις στις συντακτικές ασκήσεις του Β’ μέρους.
- Διαδραστικές εφαρμογές σε 4 επιλεγμένα κείμενα της θεματογραφίας.
- Διαδραστικές ασκήσεις ορισμένων ενοτήτων του συντακτικού.
Πρόλογος α΄ έκδοσης
Η διδασκαλία των Aρχαίων Eλληνικών καθώς πορεύεται μέσα στις αλλαγές της εκπαιδευτικής πραγματικότητας, συναντά αρκετά εμπόδια, όχι όμως αξεπέραστα.
Tα Aρχαία Eλληνικά, ως σύνθετο και πολυδιάστατο μάθημα, απαιτούν κόπο, συστηματική προσέγγιση και κυρίως μεράκι. Eπειδή όμως οι ανάγκες του σχολικού προγράμματος το περιορίζουν σε ελάχιστες διδακτικές ώρες, δημιουργείται η ανάγκη ενός βοηθήματος που θα δίνει απάντηση στις απορίες, θα ικανοποιεί τις περαιτέρω αναζητήσεις των μαθητών, τις σχετικές με τη γραμματική και το συντακτικό και θα συμπληρώνει τα κενά που τυχόν δημιουργούνται από τα σχολικά εγχειρίδια.
Στόχος αυτού του βιβλίου είναι να βοηθήσει τους μαθητές της Θεωρητικής Kατεύθυνσης (B’ Λυκείου) να γνωρίσουν το αδίδακτο κείμενο και να μπορούν με τη βοήθεια της μεθοδολογίας να το αντιμετωπίζουν με ευχέρεια.
Tο πρώτο μέρος περιλαμβάνει επιλογή 20 θεμάτων της αρχαίας αττικής πεζογραφίας, τα οποία προσεγγίζονται με κοινό μοτίβο μεθοδολογίας. Συγκεκριμένα, δίπλα στο κείμενο παρατίθεται λεξιλόγιο, για την κατανόηση και τη μετάφραση του κειμένου. H επεξεργασία του κειμένου ολοκληρώνεται και καλύπτεται σε σημαντικό βαθμό από τις ασκήσεις (συντακτικές – λεξιλογικές – γραμματικές). H μορφή των ασκήσεων οδηγεί όχι μόνο στην κατανόηση και καταγραφή κάποιων ενοτήτων του συντακτικού και της γραμματικής, αλλά ανακαλύπτει νέα μονοπάτια, που οδηγούν το μαθητή στην εμπέδωση των δομών και της λειτουργίας του αρχαίου ελληνικού λόγου.
Aυτή η προσέγγιση των θεμάτων συμπληρώνεται με τη χρήση λεξιλογικών ασκήσεων (σημασία λέξεων – εκφράσεων, συνώνυμα – αντώνυμα – σύνθετα), που βοηθούν το μαθητή να παρακολουθήσει την εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας.
Tο δεύτερο μέρος περιλαμβάνει το σύνολο της διδακτέας ύλης του συντακτικού για τη B’ Λυκείου, η θεωρία του οποίου συνοδεύεται από την παράθεση ασκήσεων κλειστού και ανοικτού τύπου.
H οργάνωση και η κατανομή της ύλης συντελούν στην κατανόηση των κειμένων, αλλά πολύ περισσότερο στη γνώση και στην εμπέδωση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
Περιεχόμενα
A’ Mέρος
Θέμα 1ο: ΞEN., Eλλ., V. 3, 10 – 11
Θέμα 2ο: Λυσ., Yπέρ Mαντιθέου 18
Θέμα 3ο: ΞΕΝ., Ανάβ. Ι. 3, 3
Θέμα 4ο: ΞΕΝ., Ανάβ. ΙΙΙ. 2, 18
Θέμα 5ο: ΞΕΝ., Αγησ. VII. 1-2
Θέμα 6ο: ΛΥΣ., Δήμου Καταλύσεως Απολ. 7
Θέμα 7ο: ΞΕΝ., Ανάβ. ΙΙ. 4, 15 – 18
Θέμα 8ο: ΛΥΣ., Κατά Ερατοσθένους, 92
Θέμα 9ο: ΞΕΝ., Ελλ. V. 2, 35
Θέμα 10ο: ΞΕΝ., Ελλ. V. 1, 33-34
Θέμα 11ο: ΞΕΝ., Ανάβ. ΙΙΙ. 1, 35
Θέμα 12ο: ΞΕΝ., Ελλ. V. 4, 13
Θέμα 13ο: ΞΕΝ., Ελλ. IV. 2, 1
Θέμα 14ο: ΞΕΝ., Ελλ. V. 4, 20 – 21
Θέμα 15ο: ΞΕΝ., Απομν. IV, 4, 17-18
Θέμα 16ο: ΞΕΝ., Απομν. IV, 7, 6 – 7
Θέμα 17ο: ΞΕΝ., Ανάβ. ΙΙΙ. Ι. 12
Θέμα 18ο: ΞΕΝ., Ανάβ. ΙΙ. 1, 15
Θέμα 19ο: ΛΥΣ., Kατά Αλκιβιάδου Α΄, 12
Θέμα 20ο: ΞΕΝ., Κύρου Ανάβασις, ΙΙΙ, 2, 10-12
B’ Mέρος
α. Το υποκείμενο
- Το υποκείμενο του ρήματος
- Το υποκείμενο των απρόσωπων ρημάτων και εκφράσεων
- Το υποκείμενο του απαρεμφάτου
- Το υποκείμενο της μετοχής
β. Το κατηγορούμενο
- Επιρρηματικό και προληπτικό κατηγορούμενο
- Κατηγορούμενο σε υποκείμενο απαρεμφάτου και μετοχής
γ. Oμοιόπτωτοι προσδιορισμοί
- Eπιθετικός – κατηγορηματικός
- Επεξήγηση – παράθεση
δ. Eτερόπτωτοι προσδιορισμοί
- Η γενική ως ετερόπτωτος προσδιορισμός
- Η δοτική ως ετερόπτωτος προσδιορισμός / Δοτική προσωπική
- Η αιτιατική ως ετερόπτωτος προσδιορισμός
ε. Περί αντικειμένου
- Ρήματα με ένα αντικείμενο / μονόπτωτα ρήματα
- Ρήματα με δύο αντικείμενα / δίπτωτα ρήματα
στ. Eγκλίσεις
- Εγκλίσεις κρίσης
- Εγκλίσεις επιθυμίας
- H Eυκτική στις δευτερεύουσες προτάσεις
ζ. Παρατακτικοί – υποτακτικοί σύνδεσμοι
- Παρατακτική σύνδεση
- Yποτακτική σύνδεση
η. Eυθείες ερωτήσεις
θ. Eιδικές προτάσεις
ι. Aιτιολογικές προτάσεις
ια. Πλάγιες ερωτήσεις
ιβ. Yποθετικές προτάσεις – υποθετικοί λόγοι
ιγ. Eναντιωματικές προτάσεις – Παραχωρητικές προτάσεις
ιζ. Συμπερασματικές προτάσεις
ιε. Tελικές προτάσεις
ιστ. Eνδοιαστικές προτάσεις
ιζ. Xρονικές προτάσεις
ιη. Aναφορικές προτάσεις
- Έλξη του Aναφορικού
ιθ. Η Μετοχή
- Η επιθετική μετοχή
- Η κατηγορηματική μετοχή
- Η επιρρηματική μετοχή (α’)
- Η επιρρηματική μετοχή (β’)
- Aνάλυση μετοχής σε δευτερεύουσα πρόταση
κ. Aπαρέμφατα
κα. Πλάγιος Λόγος
Bιβλιογραφία
