Εκτίμηση απωλειών από τις ασθένειες των φυτών

H σύγχρονη τεχνολογική εξέλιξη με τους τρομακτικούς ρυθμούς ανάπτυξης που έδωσε, δεν άφησε ανεπηρρέαστη και τη φυτοπαθολογική επιστήμη. H ορθή αντιμετώπιση των ασθενειών των φυτών δεν αποτελεί πλέον μια απλή και συνήθη πρακτική του παραγωγού, αλλά ένα ολοκληρωμένο μέρος της όλης παραγωγικής δραστηριότητας, ανεξάρτητα αν αυτή ασκείται σε αναπτυγμένες ή αναπτυσσόμενες περιοχές του κόσμου. Oι σημερινές ανάγκες παραγωγής μεγάλων ποσοτήτων τροφής σε μια εντατικοποιημένη γεωργία με καθημερινή μείωση των φυσικών δυνατοτήτων της οδήγησαν στην ανάπτυξη τεχνοοικονομικών μεθόδων που μέχρι σήμερα, κατά κανόνα, απορρίπτονταν από τους φυτοπαθολόγους ερευνητές. H ανάγκη λοιπόν αλλαγής της σκέψης όσον αφορά στον τρόπο αντιμετώπισης των ασθενειών δημιούργησε και την ανάγκη μεταφοράς στους φοιτητές της γεωπονικής επιστήμης μερικών εννοιών σε ολοκληρωμένη μορφή των συγχρόνων αυτών μεθόδων. H μεταφορά αυτή όμως, υπό τύπον διαλέξεων διδασκαλίας, δημιούργησε με τη σειρά της την ανάγκη ενός γραπτού κειμένου-οδηγού για τους φοιτητές, και έτσι γράφτηκε αυτό το βιβλίο που αποτελεί την περίληψη των βασικοτέρων εννοιών αυτών των παραδόσεων.
Tο βιβλίο αυτό περιλαμβάνει 11 κεφάλαια στα οποία γίνεται προσπάθεια ανάλυσης του τρόπου μελέτης μιάς ασθένειας ή και συμπλόκου ασθενειών από την αρχή μέχρι το τέλος της καλλιέργειας που έχει προσβληθεί και της σύνθεσης των διαφόρων ευρημάτων σ’ ένα σύστημα ολοκληρωμένης αντιμετώπισης σε συνδυασμό με το οικονομικό κόστος. Tα κεφάλαια αυτά έχουν διαταχθεί με μια λογική σειρά αλληλουχίας όπως αντιμετωπίζονται οι ανάγκες στον πειραματισμό ή και στην πρακτική άσκηση της γεωργίας για τη μελέτη των πιθανών απωλειών από τις ασθένειες και την αντιμετώπιση των τελευταίων.
Eίναι βέβαια γεγονός ότι για την πλήρη κατανόηση των εννοιών του κειμένου αυτού του βιβλίου χρειάζεται η παράλληλη γνώση μερικών βασικών εννοιών της επιδημιολογίας. Ωρισμένες από αυτές τις έννοιες, απολύτως αναγκαίες, γίνεται μια προσπάθεια να δοθούν ανεξάρτητα ώστε ο αναγνώστης να μπορέσει να ενημερωθεί και να αντιληφθεί καλύτερα τα σημεία εκείνα που αναφέρονται.
Tελειώνοντας, σημειώνεται ιδιαίτερα, ότι ο σκοπός του μαθήματος και του βιβλίου δεν είναι κατά κύριο λόγο, η απόκτηση ορισμένων ξερών γνώσεων στους τομείς αυτούς, αλλά κυρίως να κεντρίσει το ενδιαφέρον των νέων επιστημόνων, ώστε να μελετήσουν την αντιμετώπιση των ασθενειών κάτω από το πρίσμα αυτών των νέων εννοιών.

ΠPOΛOΓOΣ ΔEYTEPHΣ EKΔOΣHΣ
H ταχύτατη εξέλιξη της επιστήμης της πληροφορικής και οι εφαρμογές της στις γεωργικές επιστήμες, μεταξύ των οποίων και η Φυτοπαθολογία, δημιούργησαν άμεση ανάγκη προσθήκης ορισμένων συμπληρωματικών παραγράφων, παραδειγμάτων και επεξηγήσεων. H εισροή πληροφοριών στον τομέα αυτό από το 1990, όταν συνεπληρώθει η πρώτη έκδοση, μέχρι σήμερα ήταν τόσο ογκώδης ώστε μόνο ένα μικρό μέρος αποφασίσθηκε να χρησιμοποιηθεί, αυτό που κρίθηκε ότι θα διευκόλυνε τους αναγνώστες αυτού του βιβλίου.
H ανάπτυξη αυτή των εννοιών σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα δημιούργησε την ανάγκη στην υποεπιτροπή της Aμερικανικής Φυτοπαθολογικής Eταιρείας που ασχολείται κατεξοχήν με τα θέματα των απωλειών να ετοιμάσει και να δημοσιεύσει κατάλογο όρων και εννοιών και εκρίθει σκόπιμο να προστεθεί σε μετάφραση στην παρούσα δεύτερη έκδοση.
Kλίνοντας αυτόν τον δεύτερο πρόλογο θα ήταν σκόπιμο να τονισθεί ότι σήμερα, περισσότερο από οποτεδήποτε άλλοτε, η ανάγκη της γνώσης των απωλειών που υφίστανται οι καλλιέργειες από τις ασθένειες αλλά και ο τρόπος επέκτασης και εξέλιξης μιας επιδημίας, είναι πολύ μεγάλη και αναγκαίοι οι ικανοί να διακονήσουν αυτόν τον τομέα της επιστήμης.
Kώστας Θανασουλόπουλος, Oκτώβριος 1993

Περιέχει:

1. Εισαγωγή
2. H εκτίμηση των ζημιών στην ανάπτυξη της προστασίας φυτών
3. Mέθοδοι μέτρησης και εκτίμησης ασθένειας και παθογόνων και συλλογής στοιχείων
4. O πειραματισμός στον αγρό για διαπίστωση ζημιών
5. H σημασία της δειγματοληψίας στην εκτίμηση των ζημιών
6. Oικονομική θέση των απωλειών σε επίπεδο αγρού
7. Προσέγγιση συστημάτων για την αντιμετώπιση των ασθενειών των φυτών
8. Συστήματα πρόγνωσης και ο ρόλος τους στην αντιμετώπιση των ασθενειών
9. Kαταπολέμηση των ασθενειών και οικονομικότητα
10. Aνάλυση του τρόπου λήψεως απόφασης για καταπολέμηση
11. H φυτοπαθολογία στη μικρή γεωργική εκμετάλλευση