Πρακτικά 5ου Πανελληνίου Επιστημονικού Συνεδρίου Μετεωρολογίας – Κλιματολογίας – Μετεωρολογίας – Κλιματολογίας – Φυσικής της ατμόσφαιρας

Στον τόμο αυτόν περιλαμβάνονται οι επιστημονικές εργασίες που ανακοινώθηκαν στο 5ο Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα: «Μετεωρολογία, Κλιματολογία και Φυσική της Ατμόσφαιρας». Το Συνέδριο διοργανώθηκε από τον Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Ελληνική Μετεωρολογική Εταιρεία (Ε.ΜΤ.Ε.), στις 28, 29 και 30 Σεπτεμβρίου 2000.
Ο σκοπός του Συνεδρίου είναι: 1) να προάγει τη γνώση και την έρευνα στις εν γένει Επιστήμες της Ατμόσφαιρας, δηλαδή, στις επιστήμες αυτές που άμεσα άπτονται με τις καθημερινές δραστηριότητες και εκδηλώσεις του ανθρώπου, ακόμη και με την ψυχική διάθεση αυτού, 2) να προβάλει το επιστημονικό και ερευνητικό έργο που συντελείται προς αυτή την κατεύθυνση, πάντοτε σε σχέση με τον άνθρωπο, καθώς και των ζώντων οργανισμών του πλανήτη μας, και 3) να ενισχύσει τους δεσμούς συνεργασίας μεταξύ των μελών της επιστημονικής κοινότητας.
Για το σκοπό αυτό υποβλήθηκαν και εγκρίθηκαν συνολικά 88 ενδιαφέρουσες επιστημονικές εργασίες, που απετέλεσαν το επιστέγασμα των επίπονων προσπαθειών 160 και πλέον επιστημόνων. Παρά τον ελληνικό χαρακτήρα του συνεδρίου, 22 αλλοδαποί επιστήμονες συμμετείχαν σ’ αυτό. Από τις 88 εργασίες που υποβλήθηκαν, οι 56 ανακοινώθηκαν υπό μορφή διάλεξης και οι 22 με τη μορφή posters. Οι εργασίες αυτές, αφού προηγουμένως κρίθηκαν από τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου, συμπεριλήφθηκαν στον παρόντα τόμο. Τα Πρακτικά του τόμου τυπώθηκαν από τα έτοιμα, προς φωτογράφηση, κείμενα των συγγραφέων. Επομένως, οποιεσδήποτε αβλεψίες, ατέλειες ή λάθη βαρύνουν αποκλειστικά και μόνο τους συγγραφείς.
Από τις εργασίες που ανακοινώθηκαν προκύπτει μια ευρύτατη βάση των αντικειμένων αναφοράς των μελετών, που κατά αντικείμενο έχουν ως ακολούθως:
Το γνωστικό αντικείμενο της Μετεωρολογίας καλύπτεται πλήρως, από τη συνοπτική μέχρι τη μικρή κλίμακα. Έμφαση δίδεται στα εξαιρετικά καιρικά φαινόμενα, όπως στις χαλαζοκαταιγίδες, πάντοτε σε σχέση με το εθνικό πρόγραμμα χαλαζικής προστασίας των καλλιεργειών. Στον τομέα της Εφαρμοσμένης Μετεωρολογίας η επίδραση των νέων τεχνολογιών -όπως: τηλεπισκόπισης, ηλεκτρονικών αισθητήρων μέτρησης, νευρωνικών δικτύων, κλπ.- φαίνεται να δεσπόζει με την παρουσίαση νέων και σύγχρονων μοντέλων, κατάλληλων για μελέτη και πρόγνωση καιρικών φαινομένων. Η Γεωργική Μετεωρολογία και Κλιματολογία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όπου η συνεργασία γεωπόνων και δασολόγων με μετεωρολόγους γίνεται σχεδόν επιτακτική. Το αντικείμενο της Κλιματολογίας είναι πάντοτε επίκαιρο και μοντέρνο, κυρίως με εργασίες που αναφέρονται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, της αστικής νησίδας και των κλιματικών αλλαγών. Η αναφορά στο χώρο επεκτείνεται από αυτήν του ημισφαιρίου έως και μεμονωμένων πόλεων, ενώ η χρονική περίοδος μελέτης απλώνεται ακόμη και σε ιστορικά δεδομένα του 15ου αιώνα. Η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα πάνω από την Αθήνα και Θεσσαλονίκη ώθησαν τους επιστήμονες σε λεπτομερείς μελέτες των ρυπογόνων ουσιών. Έτσι, εξετάζονται διάφορα έντονα επεισόδια Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, ενώ τα πρώτα συμπεράσματα, σχετικά με την αστική ατμοσφαιρική ρύπανση πάνω από την Αθήνα, παρουσιάζονται. Στον τομέα της Φυσικής Μετεωρολογίας δίδεται έμφαση στη σε βάθος μελέτη της ηλιακής ακτινοβολίας και τις επιπτώσεις αυτής στον άνθρωπο. Μελετώνται επίσης οι διακυμάνσεις των μετεωρολογικών χαρακτηριστικών κατά την έκλειψη ηλίου της 11ης Αυγούστου του 1999. Από την άλλη μεριά, στον τομέα της Φυσικής της Ατμόσφαιρας, κυριαρχούν, όπως πάντοτε, οι μελέτες του τροποσφαιρικού και στρατοσφαιρικού όζοντος σε σχέση με τον άνθρωπο.
Τα μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής ευχαριστούν θερμά τους ομιλητές και συγγραφείς για τις ανακοινώσεις που παρουσίασαν και προετοίμασαν για δημοσίευση, σύμφωνα με τις οδηγίες που τους δόθηκαν. Επίσης, ευχαριστούν θερμά τα μέλη του Προεδρείου που διηύθυναν τις διάφορες ενότητες του Συνεδρίου. Θερμότατες ευχαριστίες απευθύνονται στους χορηγούς που αναφέρονται και στον τόμο αυτό, που χωρίς την ευγενική τους υποστήριξη, δεν θα ήταν εφικτή η διοργάνωση του Συνεδρίου και η έκδοση του παρόντος τόμου.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνονται προς τους: 1) Καθηγητή, κ. Ιωάννη Αντωνόπουλο, Αντιπρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος κήρυξε την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου, 2) κ. Ιωάννη Ζουρνά, Αντιδήμαρχο Θεσσαλονίκης, 3) κ. Μίλτο Τσόγκα, Διοικητή του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων, 4) κ. Δημήτριο Ρετάλη, Πρόεδρο της Ελληνικής Μετεωρολογικής Εταιρείας, και 5) Καθηγητή, κ. Ανέστη Φιλιππίδη, Κοσμήτορα της Σχολής Θετικών Επιστημών και Πρόεδρο του Τμήματος Γεωλογίας του Α.Π.Θ., για την τιμητική συμμετοχή και τον χαιρετισμό που απηύθυναν προς τους Συνέδρους.

Η προλόγηση και το κλείσιμο των εργασιών του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκε από τον Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής

Θεόδωρος Σ. Καρακώστας, Πρόεδρος, Καθηγητής Tομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας, Τμήμα Γεωλογίας, Α.Π.Θ.