Νεότερη ευρωπαϊκή λογοτεχνία

Από το σχολικό έτος 1998-1999 ένα νέο μάθημα και ένα αντίστοιχο διδακτικό εγχειρίδιο συμπεριελήφθησαν στο πρόγραμμα του Λυκείου. Πρόκειται για το μάθημα της Νεότερης Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας, που διδάσκεται ως μάθημα επιλογής στη Β’ τάξη του Ενιαίου Λυκείου. Για τη διδασκαλία του μαθήματος εκπονήθηκε αντίστοιχο εγχειρίδιο με τίτλο Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία. Ανθολόγιο μεταφράσεων από τους πανεπιστημιακούς φιλολόγους Νάσο Βαγενά και Τάκη Καγιαλή, με τη συνεργασία των φιλολόγων-καθηγητών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Λάμπρου Πόλκα, Νίκου Ταραρά και Γιώργου Φράγκογλου.
Στο βιβλίο αυτό, που είναι προϊόν του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, προτάσσεται ένα συνοπτικό ιστορικό διάγραμμα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, το οποίο αναφέρεται στην ποίηση και στο διήγημα, και ανθολογούνται σαράντα εννιά ποιήματα και είκοσι εννιά διηγήματα.
Η εισαγωγή του μαθήματος της Νεότερης Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας πυροδότησε γρήγορα πολλές συζητήσεις και αντιδράσεις και, όπως ήταν φυσικό, στο επίκεντρο όλων αυτών των διεργασιών βρέθηκε το συγκεκριμένο σχολικό εγχειρίδιο. Ένα από τα θέματα που απασχόλησαν, δικαίως, τη σχετική συζήτηση ήταν οι αυξημένες δυσχέρειες που θα αντιμετώπιζαν όσοι φιλόλογοι της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης θα αναλάμβαναν τη διδασκαλία του συγκεκριμένου μαθήματος στην τάξη. δυσχέρειες που οφείλονται σε έναν συνδυασμό από ανασταλτικούς παράγοντες, οι οποίοι ξεκινούν από το γεγονός ότι δεν υπάρχει διαμορφωμένη διδακτική παράδοση (το μάθημα δοκιμάζεται για πρώτη φορά), παράγοντες που συντηρούνται επίσης από τη γενικότερη έλλειψη εξοικείωσης που παρατηρείται στον νεοελληνικό χώρο (και όχι μόνο των εκπαιδευτικών) σχετικά με την ευρωπαϊκή λογοτεχνία (στις Φιλοσοφικές Σχολές των ελληνικών πανεπιστημίων δεν διδάσκεται συστηματικά η ευρωπαϊκή λογοτεχνία, ενώ οι βιβλιογραφικές ελλείψεις σε ό,τι αφορά συναφή εγχειρίδια και μελέτες είναι γνωστές σε όλους).
Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας αντιλαμβανόμενο το πρόβλημα που μόλις περιγράψαμε, και για να προστατεύσει τη διδακτική υποδοχή του βιβλίου αλλά, κυρίως, για να ικανοποιήσει τις ανάγκες όσων εκπαιδευτικών θέλουν να αξιοποιήσουν κατά τη διδακτική πράξη με πιο γόνιμο και ουσιαστικό τρόπο τα κείμενα που φιλοξενούνται στο εγχειρίδιο αυτό, αποφάσισε από τις αρχές του 1999 να εντάξει ένα συναφές ερευνητικό πρόγραμμα στο πλαίσιο ενός ευρύτερου έργου του, του Ηλεκτρονικού Κόμβου για την Υποστήριξη των Διδασκόντων την Ελληνική Γλώσσα. Ο Ηλεκτρονικός Κόμβος εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ), χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και στοχεύει στη συγκέντρωση υποστηρικτικού υλικού για όσους διδάσκουν μαθήματα γλώσσας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (κυρίως στο Λύκειο). Το υλικό αυτό διατίθεται σε ηλεκτρονική μορφή μέσω του Διαδικτύου (Internet), επομένως εξασφαλίζεται η δωρεάν πρόσβαση για όλα τα σχολεία της χώρας. Υπεύθυνος και αναπληρωτής υπεύθυνος του Ηλεκτρονικού Κόμβου είναι, αντίστοιχα, ο καθηγητής του Α.Π.Θ. και Αντιπρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας Ιωάννης Καζάζης και ο επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας Δημήτριος Κουτσογιάννης.

Περιέχει:
Εισαγωγή (Τάκης Καγιαλής – Λάμπρος Βαρελάς)
Α’ ΜΕΡΟΣ: παρουσίαση δεκαπέντε Ηλεκτρονικών Φακέλων
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Σονέτο XVIII [Α 5] (Eπιμέλεια: Iωάννα Nαούμ)
Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε, Το εξωτικό [Α 9] (Eπιμέλεια: Γεωργία Δράκου)
Ούγκο Φόσκολο, Ύμνος στη Ζάκυνθο [Α 11] (Eπιμέλεια: Kατερίνα Tικτοπούλου)
Τζωρτζ Γκόρντον Μπάυρον, Τα νησιά της Ελλάδας [Α 14] (Eπιμέλεια: Γεωργία Δράκου)
Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι, Ξελασπώστε το μέλλον [Α 36] (Eπιμέλεια: Iωάννα Nαούμ)
Πωλ Ελυάρ, Να κοιμάσαι [Α 37] (Eπιμέλεια: Iωάννα Nαούμ)
Γιορντάν Γιόφκωφ, Το άσπρο χελιδόνι [Β 8] (Eπιμέλεια: Λάμπρος Bαρελάς)
Βιρτζίνια Γουλφ, Λάπιν και Λαπίνοβα [Β 10] (Eπιμέλεια: Bασίλης Bασιλειάδης)
Φραντς Κάφκα, Η σιωπή των σειρήνων [Β 12] (Eπιμέλεια: Aντώνης Δημόπουλος)
Κάρελ Τσάπεκ, Ο κλεμμένος φάκελος 139/Υ II του II Γραφείου [Β 16] (Eπιμέλεια: Bασίλης Bασιλειάδης)
Μπέρτολτ Μπρεχτ, Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι [Β 18] (Eπιμέλεια: Aντώνης Δημόπουλος)
Χάινριχ Μπελ, Κάτι θα γίνει [Β 23] (Eπιμέλεια: Bασίλης Bασιλειάδης)
Βόλφγκανγκ Μπόρχερτ, Κι όμως τη νύχτα κοιμούνται οι ποντικοί [Β 25] (Eπιμέλεια: Eυθυμία Πέτκου)
Ρεαλισμός (Eπιμέλεια: Γεωργία Δράκου)
Ρομαντισμός (Eπιμέλεια: Γεωργία Δράκου – Αντώνης Δημόπουλος)
Β’ ΜΕΡΟΣ: Tρεις ΗλεκτρονικοI Φακέλοι. Προστάσεις αξιοποίησης
Ιωάννα Ναούμ, Ο ποιητής και ο θάνατος (Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας [Α 41])
Γεωργία Δράκου, Η έλξη του υπερφυσικού στον γερμανικό ρομαντισμό (Χάινριχ φον Κλάιστ, Η ζητιάνα του Λοκάρνο [Β 1])
Βασίλης Βασιλειάδης, Η τέχνη της ειρωνείας (Αντον Τσέχωφ, Έργο Τέχνης [Β 6])
Eπίμετρο
Πλήρης κατάλογος των ηλεκτρονικών φακέλων