Διερεύνηση της επιδράσεως της κυκλοσπορίνης επί της ηπατικής αναγεννήσεως

H αναγέννηση του ήπατος, από την πρώτη αναφορά της στον μύθο του Προμηθέα Δεσμώτη μέχρι την σύγχρονη εποχή των μεταμοσχεύσεων, αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί πρόκληση της ιατρικής έρευνας.

H χορήγηση της κυκλοσπορίνης (cyclosporine, CsA) ως ανοσοκατασταλτικού φαρμάκου κίνησε το ενδιαφέρον των ερευνητών, όσον αφορά τον ρόλο τον οποίο παίζει στην αναγεννητική διεργασία του μεταμοσχευμένου ήπατος.

Oι πρώτες αναφορές πρός την κατεύθυνση αυτή ήταν αντικρουόμενες ως προς την επίπτωση της CsA στην αναγέννηση του ήπατος, χωρίς να διευκρινίζονται οι μηχανισμοί διά μέσου των οποίων ασκεί την επίδραση της.

Στην ερευνητική αυτή εργασία χρησιμοποιήθηκε το πειραματικό πρότυπο της μερικής 2/3 ηπατεκτομής σε επίμυες, με σκοπό να καθορισθεί η επίπτωση της CsA στην ηπατική αναγέννηση. Eγινε προσπάθεια διαλεύκανσης του μηχανισμού δράσης με τη μελέτη :

α) της επίδρασης της CsA στην ανοσιακή ρύθμιση της ηπατικής αναγέννησης. Eιδικότερα, προσδιορίσθηκε η επίπτωση της CsA στην έκφραση των μορίων τάξης I και II MHC στα αναγεννώμενα ηπατοκύτταρα και κατά συνέπεια στην ικανότητα τους να λειτουργούν ως κύτταρα που παρουσιάζουν αντιγόνα (antigen presenting cells, APCs) και να ενεργοποιούν την ανοσιακή απάντηση, καθώς και

β) της επίπτωσης της χορήγησης του SC – 19220, αναστολέα του υποδοχέα EP1 της PGE2, στην επίδραση της CsA στην ηπατική αναγέννηση (σελ. 112-114).
H προσέγγιση της δράσης της CsA στην αναγέννηση του ήπατος μέσω των μηχανισμών των προσταγλανδινών και της καταστολής της ικανότητας των ηπατοκυττάρων να λειτουργούν ως APCs, εμφανίζεται για πρώτη φορά και ίσως αποτελεί τον κυριότερο μηχανισμό δράσης της.
Mετά από χορήγηση BrdUrd στα πειραματόζωα, η ποσοτική εκτίμηση της ηπατικής αναγέννησης έγινε με κυτταρομετρία ροής, με την οποία μετρήθηκε η σύνθεση του DNA και υπολογίσθηκε ο δείκτης σήμανσης των ηπατοκυττάρων από αναγεννώμενο ήπαρ. Tα αποτελέσματα αυτά συγκρίθηκαν με το μιτωτικό δείκτη σε ιστολογικές τομές, καθώς και με την % αύξηση του βάρους του ηπατικού κολοβώματος (αναγεννητικός δείκτης).

H έκφραση των μορίων τάξης I και II MHC στα απομονωμένα ηπατοκύτταρα εκτιμήθηκε ποσοτικά με κυτταρομετρία ροής, μετά από σήμανση με ειδικά μονοκλωνικά αντισώματα. Oι ηπατοτοξικές και νεφροτοξικές δράσεις της CsA κατά την διάρκεια της ηπατικής αναγέννησης, εκτιμήθηκαν με την ανάλυση των βιοχημικών παραμέτρων του αίματος και μελετήθηκε η συσχέτιση των επιπέδων της CsA στο αίμα με την επίπτωση της στην ηπατική αναγέννηση.